يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا يُنْفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ ﴿۳۴﴾ يَوْمَ يُحْمَى عَلَيْهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوَى بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْ هَذَا مَا كَنَزْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ فَذُوقُوا مَا كُنْتُمْ تَكْنِزُونَ ﴿۳۵﴾

ائ مردمان به تحقیق بسیار از ملاها و پیران میخورند مالهای مردم را به ناحق و منع میکنند مردمان را از راه اللّه تعالٰی و آنهای که ذخیره میکنند طلا و نقره را پس مژده ده ایشان را به عذاب دردناک ﴿ ۳۴ ﴾
روزیکه گرم کرده شوند این چیزها در آتش جهنم پس داغ کرده شود به آن پیشانیهای ایشان و پهلوهای ایشان و پشت های ایشان گفته میشود اینست آنچه خزانه میکردید برای نفسهای خود اکنون بچشید وبال آنچه ذخیره میکردید ﴿ ۳۵ ﴾

[۳۴] ربط اینست که در آیات پیش دشمنی ایشان را به اسلام ذکر کرد پس در این آیت به مومنان تنبیه میدهد به مشابهت دیگر صفات قبیح که آن حرص مال و گمراه کردن مردم و بخل است و این دیگر اسباب قتال است مراد از (كَثِيرًا) آن ملاها و پیران اند که در آیت سی ویک ذکر شد (لَيَأْكُلُونَ) مراد از اکل گرفتن و حاصل کردن است لیکن مقصد کلان آن خوردن است از این سبب تعبیر آنرا به اکل کرد و در این تعبیر بسیار بدی است که ایشان برای شکم دین را برباد کرده اند مراد از (النَّاسِ) مقلدین و مریدان آنها اند که در آیت (۳۱) ذکر شد - (بِالْبَاطِلِ) مراد از باطل همه آن طریقه های حاصل کردن مال است که خلاف طریقه شرعی باشد و آنرا به مردم نیک جلوه میدهد مانند رشوت و نذرها وغیره مراد از (سَبِيلِ اللَّهِ) توحید و سنت و قرآن است (وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ) این نیز عطف (ربط) بر پیش است و صفت احبار و رهبان است و مراد از کنز ذکات و واجبات ندادن است اگر چه مالدار باشد و این قول جمهور صحابه کرام است بجز از ابوذر رضی اللّه تعالٰی عنه تائید آن حدیث ابوداود از عمر رضی اللّه عنه است که او تفسیر آنرا از رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم پرسید و او جواب داد حاصل جواب این بود که اللّه تعالٰی در ذکات چهلم و عشر را مقرر کرده است و میراث را حق ورثه کرده است این دلیل است که مال اضافی را جمع کردن جایز است (وَلَا يُنْفِقُونَهَا) ضمیر ها به کنوز و اموال راجع است -
فایده: در این آیات گرچه صفات یهود و نصارا است لیکن آن ملایان این امت نیز در آن داخل است که در ایشان این سه صفات باشد - حدیث بخاری بر آن دلیل است که در آن این الفاط است - نزلت فینا و فیهم (این آیت نازل شده است در باره ما و در باره ایشان) -
[۳۵] در این آیت ترس اخروی برای صاحبان این صفات پیش ذکر است و در این آیت این سه اعضاء ذکر است زیرا که در وقت دیدن فقراء پیشانی آن ترش شد و باز پهلوی خودرا می گشتاندند و باز پشت خود را می گشتاندند - و وجه دیگر آنست که این کنایه احاطه از چهار طرف است در این نیز ضمایر علیها و بها به کنوز و اموال راجع است -