قَالَ لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلَى رُكْنٍ شَدِيدٍ ﴿۸۰﴾ قَالُوا يَا لُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ فَأَسْرِ بِأَهْلِكَ بِقِطْعٍ مِنَ اللَّيْلِ وَلَا يَلْتَفِتْ مِنْكُمْ أَحَدٌ إِلَّا امْرَأَتَكَ إِنَّهُ مُصِيبُهَا مَا أَصَابَهُمْ إِنَّ مَوْعِدَهُمُ الصُّبْحُ أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ ﴿۸۱﴾ فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا جَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهَا حِجَارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ ﴿۸۲﴾ مُسَوَّمَةً عِنْدَ رَبِّكَ وَمَا هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ ﴿۸۳﴾

گفت کاش مرا بر شما قوتی بودی یا من پناه گرفته توانستی به قبیله مستحکم ﴿ ۸۰ ﴾
گفتند (ملائیک) ائ لوط علیه السلام هرآئینه ما ملائیک فرستاده شده ایم از پروردگار تو هرگز ایشان رسیده نمی توانند به تو (برای ضرر رساندن) پس ببر فامیل خود را در حصه از شب و باید به پس ننگرد هیچکس از شما بجز از زن تو بدرستیکه میرسد او را عذابی که به این قوم میرسد هرآئینه میعاد عذاب شان وقت صبح است آیا نیست صبح نزدیک ﴿ ۸۱ ﴾
پس هنگامیکه آمد عذاب ما گردانیدیم طرف بالای قریه را زیر و بارانیدیم بر آنها سنگ های از گل پخته شده پئ در پئ ﴿ ۸۲ ﴾
نشانی شده نزد پروردگار تو و نبود آن از ظالمان دور ﴿ ۸۳ ﴾

[۸۰] (لَوْ) این برای تمنا است یا شرطیه است جذای آن خذف است (لدفعتکم) ضرور من شما را دفع میکردم - مراد از (قُوَّةً) قوت جسم است یا از مددگاران و همراهان مومنین است و مراد از (رُكْنٍ شَدِيدٍ) اللّه تعالٰی است زیرا نبی از اللّه تعالٰی غفلت نمی کند - و در حدیث شریف است یرحم اللّه لوطا لقد کان یاوی الی رکن شدید مقصد حدیث بیان کردن کمال لوط علیه السلام در مدافعت از منکر است - مراد از این تنقید و عیب او نیست -
[۸۱] (لَنْ يَصِلُوا إِلَيْكَ) اشاره است که غم ما را نخور ما که ملائیک هستیم برای ما هیچ ضرر رسانده نمی توانند لیکن به تو نیز تکلیف رسانده نمی توانند و در این وقت جبریل پر خود را بر چشم ایشان کشید پس چشم ایشان کورشد چنانچه در آیت (۳۷) سوره قمر است (وَلَا يَلْتَفِتْ) یعنی التفات به مال و سامان وغیره نکند (إِلَّا امْرَأَتَكَ) این استثناء است از (بِأَهْلِكَ) یعنی او را نبر و بر زن او عذاب از سبب شرک کردن او بود اشکار شد که در قوم آن شرک نیز بود (أَلَيْسَ الصُّبْحُ بِقَرِيبٍ) یعنی لوط علیه السلام گفت من میخواهم زود هلاک شوند پس جواب داده شد آیا صبح نزدیک است یا نی -
[۸۲] (أَمْرُنَا) مراد از آن وقت عذاب یا نفس عذاب است (وَأَمْطَرْنَا) واو ازترتیب فایده میکند - وشده میتواند که بارانیدن سنگ ها پیش باشد و سرنگون کردن قریه بعد باشد یا سرنگون کردن قریه پیش باشد باز باران سنگها باشد و اللّه تعالٰی قادر است که سنگها بعد از سرنگون کردن بارانیده باشد چنانچه در (وَمَا هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ) به این اشاره است (سِجِّيلٍ) گِل است که در آتش پخته شده باشد در این اشاره بود که در این عذاب ماده آتش بود -
[۸۳] (مُسَوَّمَةً) گفته شده است که بر هر سنگ نام کافر نوشته شده بود (عِنْدَ رَبِّكَ) دلیل براین است که این سنگها از جنس زمین نبود - (وَمَا هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ) در این جمله سه توجیهات است اول اینکه ضمیر هِيَ به سنگها راجع است و مراد از ظالمین قوم لوط علیه السلام است ، دوم مراد از ظالمین کفار مکه اند و مثال آن در این امت اند کسانی که عمل میکنند مانند قوم لوط علیه السلام توجیه سوم اینست که ضمیر هِيَ راجع است به قریه های قوم لوط علیه السلام و مراد از ظالمین کفار مکه اند -