تِلْكَ الرُّسُلُ ۹۹ اَلٌبَقَرَة
إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقَاتِ فَنِعِمَّا هِيَ وَإِنْ تُخْفُوهَا وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاءَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَيُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَيِّئَاتِكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۲۷۱﴾ لَيْسَ عَلَيْكَ هُدَاهُمْ وَلَكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنْفُسِكُمْ وَمَا تُنْفِقُونَ إِلَّا ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ ﴿۲۷۲﴾ لِلْفُقَرَاءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْبًا فِي الْأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لَا يَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ ﴿۲۷۳﴾
اگر اشکار میدهید صدقات را پس نیکو چیز است آن ، و اگر پنهان میدهید آنرا و میدهید آنرا به فقیران پس او بهتر است به شما و دور میسازد از شما بعضی گناهان شمارا (گناهان و سختی ها) و اللّه تعالی به اعمال شما اگاه است ﴿۲۷۱﴾
نیست بر تو هدایت ایشان و لیکن اللّّه تعالی هدایت می کند هرکرا بخواهد و آنچه خرچ میکنید از مال پس برای فایده خودتان است و خرچ نمیکنید مگر برای طلب رضاء اللّّه تعالی و آنچه که خرچ میکنید از مال تمام رسانیده میشود پاداش آن بسوی شما و شما ستم کرده نخواهید شد ﴿۲۷۲﴾
(صدقات) برای تنگدستانی است که محصور شدند در راه اللّه تعالی نمیتوانند سفر کردن (برای کمای کردن مال) در زمین میپندارد ایشان را بیخبر شخص توانگران از وجه نگهداشتن خود را از مال حرام تو می شناسی ایشانرا به نشانی های شان سوال نمیکنند از مردم بغیر ضرورت ، و آنچه خرچ میکنید شما از مال پس هرآئينه اللّه تعالی به آن خوب داناست ﴿۲۷۳﴾
[۲۷۱] دراین آیت قول چهارم است یعنی طریقه دادن صدقه اشکارا دادن و پنهان دادن - و دوفایده مصرف صحیح آن ذکر است برای اشکار صدقه دادن یا پنهان صدقه دادن اوقات و جاهای مناسب است (وَتُؤْتُوهَا الْفُقَرَاءَ) صدقه های فرضی برای فقراء خاص است وصدقه های غیر فرضی را برای فقراء دادن بهتر است و برای دیگران نیز جایز است -
[۲۷۲] در این قول پنجم است یعنی کسی بر یکی برای این خرچ می کند که او در دین داخل شود لیکن هرگاه او قبول نه کند پس برآن خرچ کردن را ترک کند و خفه می شود که این کوشش بی فایده است اللّّه تعالی در این آیت تسلی می دهد که بیان حق را کنید و خرچ کنید اندوه نه کنید زیرا که هدایت کردن در اختیار اللّه تعالی است - برای شما ضرور پاداش داده می شود (وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنْفُسِكُمْ) یعنی صدقه هرکس خاص برای او می باشد برای دیگری پاداش آن نمی رسد تا آن که به طریقه شرعی برای آن نه بخشد و در پی این در جمله دوم شرط انفاق را ذکر می کند که ابتغاء وجه اللّه است و در جمله سوم وعده دادن پاداش کامل را کرده است -
[۲۷۳] در این قول ششم است یعنی شناختن مصرف - و این مصرف برای انفاق فی سبیل اللّه است و ایشان مجاهدین و طالبان علم اند و شش صفات آنهارا ذکر کرده است (ضَرْبًا فِي الْأَرْضِ) مراد از این سفر کردن است برای تجارت یا مزدوری (الْجَاهِلُ) مراد از این آن کسی است که از حقیقت فقراء خبر ندارد (التَّعَفُّفِ) خودرا از حرام نگه داشتن است و سوال کردن بی ضرورت نیز در آن داخل است (إِلْحَافًا) مضمون حدیث این است که با کسی چهل درهم باشد و سوال می کند به آن سوال إِلْحَافًا گفته می شود - پس معنی آن این است که سوال بدون ضرورت می کند -