لَنْ تَنَالُوا ۱۶۲ النِّســاء

إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا ﴿۱۰﴾ يُوصِيكُمُ اللَّهُ فِي أَوْلَادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ فَإِنْ كُنَّ نِسَاءً فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ وَإِنْ كَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ وَلِأَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِنْ كَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلِأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِنْ كَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِهَا أَوْ دَيْنٍ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ لَا تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعًا فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا ﴿۱۱﴾

هرآئينه آنانکه می خورند مالهای یتیمان را ناحق جز این نیست که فرو می برند در شکم های خویش آتش را و زود می درآیند در آتش ﴿۱۰﴾
حکم محکم می دهد شما را اللّه تعالی در باره میراث اولاد شما - که مرد راست مانند حصه دو زن ، پس اگر تنها باشند زنان (دو)(و) زیاده از دو پس مر آنها راست دو ثلث از آنچه گذاشته از مال و اگر باشد یک دختر پس مر اوراست نیم مال و مر پدر و مادر او برای هر یکی از آن دو یک ششم است از آنچه گذاشته او اگر باشد اورا فرزندی پس اگر نباشد اورا هیچ فرزندی و وارث مال او پدر و مادر او باشند پس مادر اوراست یک سوم ، پس اگر باشد او را برادران پس مادر او راست یک ششم بعد از ادای وصیت است که کرده به آن و ادا کردن قرض ، پدران شما و پسران شما نمیدانید کدام آنها زیاد نزدیکتر است به شما در نفع رسانیدن ، حصه معین شده است از جانب اللّه تعالی ، هرآئينه اللّه تعالی هست دانا با حکمت ﴿۱۱﴾

[۱۰] این ترس عذاب اخروی است در باره ظلم کنندگان بر یتیمان (فِي بُطُونِهِمْ) این کلمه را برای این آورد که معلوم گردد که در اینجا مراد از اکل خوراک کردن است صرف گرفتن نیست یا اشاره است به خوراک زیاد که به شکم سیر باشد -
[۱۱]این حکم هفتم است برای تفصیل سهم های میراث در این آیت شش مسئله است از ولادت میراث ، سه برای فرزندان میراث و سه برای پدر و مادر میراث است در این ادا کردن حق قرض بر وصیت پیش است لیکن از سبب احتمام وصیت کردن وصیت را پیش ذکر کرده است - (آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ) این حصه هارا اللّه تعالٰی خودش مقرر کرده است و برای ما اختیار نداد از سببی که ما مکمل نمی فهمیم که در پدر و پسر کدام آن بسیار مفید است ، (فَلِأُمِّهِ السُّدُسُ) در نزد بسیار اهل علم باقیمانده همه برای پدر است برای برادران حصه نیست و در نزد بعضی اهل علم سدس (باقیمانده) از برادران است -
فائده: در این آیت برای کسانی که حصه ها مقرر شده است برای آنها ذوی الفروض گفته می شود و از آنها که کدام حصه ها باقی بماند آنها برای وارثان عصبه خواهد بود که ذکر آنها در احادیث و فقه است -