وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ يَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَائِرَ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۹۸﴾ وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنْفِقُ قُرُبَاتٍ عِنْدَ اللَّهِ وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِ أَلَا إِنَّهَا قُرْبَةٌ لَهُمْ سَيُدْخِلُهُمُ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۹۹﴾
و برخی از اعراب صحرا نشینان آنهای اند که میپندارند خرچ کردن را (در راه اللّه تعالٰی) تاوان و انتظار میکشند بر شما آفت ها را بر ایشان باد آفت ناکاره و اللّه تعالٰی شنوا داناست ﴿ ۹۸ ﴾
و بعضی از صحرا نیشنان آنهای اند که ایمان دارند به اللّه تعالٰی و به روز آخرت و می پندارند خرچ کردن (در راه اللّه تعالٰی) را سبب قربت نزد اللّه تعالٰی و سبب دعا های رسول صل اللّه وعلیه وسلم اگاه باش این خرچ کردن موجب نزدیکی است به آنها زود داخل گرداند ایشان را اللّه تعالی در رحمت خاص خود بیشک اللّه تعالی بخشاینده مهربان است ﴿ ۹۹ ﴾
[۹۸] در این نیز تنبیه به این منافقین است و دو صفات قبیحه ایشان ذکر است (مَغْرَمًا) آنچه را که انسان واجب و مفید نمیداند و ناگزیر میکند و این صفت در علامات قیامت نیز شمار است (الدَّوَائِرَ) جمع دایره است ، به حالتی گفته میشود که از نعمت به مصیبت تبدیل گردد مراد از آن حادثات عام است (عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ) این دعا شر به آنها است در اخیر همه صفات مراد از آن حادثات مصیبت و عذاب و شکست است -
[۹۹] این ذکر بعضی از مومنین بادیه نشین است در مقابله مومنین و بشارت به آنهاست (وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِ) مراد از آن دعاهای پیغمبر است که او به صدقه کنندگان دعا میکرد چنانچه در آیت (۱۰۳) آمدنی است (أَلَا إِنَّهَا قُرْبَةٌ لَهُمْ) چون در صلواة الرسول نیز مقصد قربت الٰهی بود از این سبب صرف ذکر قربت را به بسیار تاکید کرد و غایه قربت را به (سَيُدْخِلُهُمُ اللَّهُ) ذکر کرد و مراد از رحمت جنت هاست -