وَمَا مِنْ دَابَّةٍ ۵۲۵ يوسف

قَالُوا يَا أَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأْمَنَّا عَلَى يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُ لَنَاصِحُونَ ﴿۱۱﴾ أَرْسِلْهُ مَعَنَا غَدًا يَرْتَعْ وَيَلْعَبْ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ ﴿۱۲﴾ قَالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَنْ تَذْهَبُوا بِهِ وَأَخَافُ أَنْ يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَأَنْتُمْ عَنْهُ غَافِلُونَ ﴿۱۳﴾ قَالُوا لَئِنْ أَكَلَهُ الذِّئْبُ وَنَحْنُ عُصْبَةٌ إِنَّا إِذًا لَخَاسِرُونَ ﴿۱۴﴾

گفتند ائ پدر ما چه سبب است که بر ما اعتبار نمیکنی در باره یوسف و هرآئینه ما به او خیر خواهیم ﴿ ۱۱ ﴾
بفرست او را با ما فردا تابخورد و بازی کند و هرآئینه ما ا ورا البته نگهبانیم ﴿ ۱۲ ﴾
گفت پدر هرآئینه اندوهگین میسازید مرا که شما ببرید او را از من و میترسم که بخورد اورا گرگ و شما از او بیخبر باشید ﴿ ۱۳ ﴾
گفتند اگر بخوردش گرگ حال آنکه ما جماعت کامل ایم هرآئینه ما در آن وقت زیان کار باشیم ﴿ ۱۴ ﴾

[۱۱] در این آیت بیان فریب ایشان رو برو پدر ایشان است (وَإِنَّا لَهُ لَنَاصِحُونَ) دلالت میکند بر این که حقیقتاً ایشان دروغگو بودند - از این سبب زیاد تاکید میکردند این دلیل است که حسد انسان را به دروغ گفتن آماده میسازد ابن اسحاق گفته است که این کار ایشان بر بسیار گناهان مشتمل بود - صله رحمی را قطع کردن ، نافرمانی پدر و مادر ، با کوچک شفقت نکردن ، در امانت خیانت کردن ، خلاف عهد کردن ، دروغ گفتن و این همه نتیجه حسد است -
[۱۲] در این آیت طلب کردن ایشان یوسف علیه السلام را از پدر ایشان است برای اینکه به صحرا ببرد و در (يَلْعَبْ) اشاره است که بازی کردن مباح در شرع جایز است - و در این حیله ایشان ذکر است که مقصد خود را حاصل کنند (وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ) این را نیز دروغ میگویند وبه نیت فریب وعده میکنند -
[۱۳] در این آیت ذکر حزن یعقوب علیه السلام است بر جدایی یوسف علیه السلام و ذکر خوف او بر هلاکت یوسف علیه السلام است به این احتمال که گرگ او را بخورد زیرا که در دشت گرگ ها بسیار میباشند - این دلیل است که بر انبیاء علیه السلام نیز خوف و حزن دنیا می آید و اینها تحت اسباب می باشد -
[۱۴] در این آیت تاکید برادران یوسف علیه السلام در باره حفاظت آن است و این جواب دوم قول یعقوب علیه السلام است و جواب قول اولی را از سببی نداد که آن سبب حسد و خشم آنها بود (عُصْبَةٌ) به جماعت محکم گفته میشود که کم از کم ده نفر باشند و ایشان نیز بدون بنیامین ده بودند در (لَخَاسِرُونَ) اشاره است که ما گوسفند و بزها را در صحرا می چرانیم و گرگ ها را دفع کرده نه توانیم باز بسیار در خسران خواهیم بود ولی چنان نیست ضرر را از برادر خود ضرور دفع کرده میتوانیم -

<< صفحه بعد صفحه قبل >>