فَاسْتَجَبْنَا لَهُ وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْغَمِّ وَكَذَلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ ﴿۸۸﴾ وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَى رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ ﴿۸۹﴾

پس قبول کردیم فریاد او را و نجات دادیم او را از غم و چنین نجات میدهیم مومنان را ﴿۸۸﴾
و یاد کن زکریا علیه السلام را چون فریاد کرد به رب خود ائ پروردگار من مگذار مرا تنها و تو بهترین باقی ماندگانی ﴿۸۹﴾

[۸۸] (الْغَمِّ) لفظ عام است غم از جهت تاریکی و تاسف به کردن عمل خلاف اولی به هر دو شامل است و تفصیل نجات او در سوره صافات ذکر شده است از (۱۴۰) الی (۱۴۷) و در (وَكَذَلِكَ) اشاره است که این دعا از مومنان دیگر وقتی قبول میشود که مانند یونس علیه السلام در خود اخلاص و عجز پیدا کنند و رعایت شروط او را کنند و در حدیث ترمذی و احمد برای این دعا ترغیب ذکر است ابن کثیر نیز روایت نقل کرده است -
[۸۹] این نیز دلیل نقلی از زکریا علیه السلام است برای تذکیر توحید که زکریا علیه السلام عجز و احتیاج را خاص به اللّه تعالٰی پیش میکرد مراد از (فَرْدًا) که به تنهای خدمتگار دین است که همراهان ندارد و مراد از (الْوَارِثِينَ) حفاظت کنندگان دین اند (إِذْ نَادَى رَبَّهُ) ذکر آن در سوره العمران (۳۸) و سوره مریم (۳) گذشته است -
فایده: در این سوره نداء الٰی اللّه را از چهار انبیاء ذکر کرده است اشاره است که حاجات انسانها در این چهار منحصر است - اول در مقابله دشمن و حاجت نجات یافتن از دشمن این نداء نوح علیه السلام بود - دوم در باره امراض بدنی و جسمانی برای اللّه تعالٰی فریاد کردن و این نداء ایوب علیه السلام بود - سوم برای تکالیف و مصیبت های عام این نداء یونس علیه السلام است چهارم در باره اولاد که میراث دینی و دنیوی را حفاظت کند و این نداء زکریا علیه السلام است - معلوم گردید که انسانها خواص و عوام همه به اللّه تعالٰی در هر حالت و حاجت محتاج اند و بر ایشان فرض است که صرف از یک اللّه تعالٰی در حاجات خود مدد بخواهند -