مَنْ كَانَ يَظُنُّ أَنْ لَنْ يَنْصُرَهُ اللَّهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ إِلَى السَّمَاءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ مَا يَغِيظُ ﴿۱۵﴾ وَكَذَلِكَ أَنْزَلْنَاهُ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَأَنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يُرِيدُ ﴿۱۶﴾

هر که گمان میکند که هرگز مدد نخواهد کرد او را اللّه تعالٰی در دنیا و آخرت پس دراز کند ریسمانی بسوی آسمان پس قطع کند آنگاه ببیند آیا می برد این حیله او چیزی را که به خشم آورده او را ﴿۱۵﴾
و همچنین نازل کردیم این قرآن را آیات های واضح و هرآئينه اللّه تعالٰی هدایت می نماید کسی راکه اللّه تعالٰی اراده اورا کند ﴿۱۶﴾

[۱۵] این آیت زجر است و تعلق به آیت (۱۱) دارد و در این بسیار توجیهات است ربط و توجیه اول این است که چون به این منافق در دین محمد صل اللّه وعلیه وسلم فتنه ومصیبت برسد و امداد اللّه تعالٰی از او دور شود پس او گمان میکند که اللّه تعالٰی به همراه این نبی امداد نمی کند و به خشم میشود (از سببی که با امتی نصرت نکردن این از این جهت که با نبی نصرت نیست در گمان این شخص) با این تفسیر ضمیر ینصره به من راجع است مراد از (فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ) این است که ریسمان را در سقف اویزان کند و گلو خود را خفه کند یعنی اگر این شخص از جهت خشم خود را هلاک کند هیچ فایده از آن نمی گیرد پس چرا خشمگین میشود پس (هَلْ يُذْهِبَنَّ) استفهام انکاری است با این توجیه مراد از سماء سقف است و ثم لیقطع به معنی خفه کردن گلو (به دار اویختن) است - توجیه دوم با ربط این است که دشمنی این مشرکان و منافقین به همراه نبی صل اللّه وعلیه وسلم پیدا شده است و ایشان میخواهند که اللّه تعالٰی به همراه این نبی هیچ امداد نکند پس امداد و وحی از آسمان می آید پس او به ذریعه ریسمان به آسمان برسد و آنجا امداد را قطع کند آیا با این تدبیر مقصد او حاصل میشود (حاصل نمی شود) با این تفسیر ضمیر به نبی صل اللّه وعلیه وسلم راجع است و مراد از گمان تمنا کردن است و مراد از سماء آسمان است - و مراد از قطع بسته کردن وحی و امداد الٰهی است ودر هل یذهبن استفهام انکاری است -
[۱۶] در این ترغیب به قرآن کریم است یعنی چنانچه ما امر کرده ایم به صبر و وعده نصرت را هم کرده ایم همچنین این قرآن را نیز برای تسلیت و هدایت و استقامت فرستاده ایم - یا مانند که ما اثبات توحید و قیامت کردیم با دلایل عقلی همچنین این قرآن را برای این نازل کرده ایم -