خَالِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنْظَرُونَ ﴿۱۶۲﴾ وَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ ﴿۱۶۳﴾ إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿۱۶۴﴾

همیشه باشند در آن سبک نمیشود از ایشان عذاب و نه ایشان مهلت داده شوند ﴿۱۶۲﴾
و سزاوار پرستش شما معبود یگانه است ، نیست صاحب صفات خدای بجز او به همه مهربان و خاص رحم کننده است ﴿۱۶۳﴾
هرآئینه در آفرینش آسمانها و زمین و در رفت و آمد شب و روز و کشتی هائیکه آنکه میرود در دریا برای نفع مردم و در آنچه فرو فرستاده اللّه تعالی از طرف آسمان آب پس تازه گردانید به آن زمین را بعد ازخشک شدن آن و پراگنده ساخت در آن از هر نوع زنده جان و در گشتن بادها و ابرها که آویزان اند (به حکم اللّه تعالی) درمیان آسمان و زمین دلایل توحید است آنانرا که از عقل کار میگیرند ﴿۱۶۴﴾

[۱۶۳] از اینجا الی (۱۷۶) باب چهارم این حصه است در این دعوی توحید بار دوم و بر آن ده دلایل عقلی ، احوال داعیان و بعد تنبیه به مشرکین و بیزاری معبودان باطل از عابدان خویش و رد به تحریمات غیراللّه و به دلایل آنها و رد به نذر غیراللّه و برای حق پنهان کنندگان سخت ترس آخرت است - در این آیت مسئله توحید است اله آن ذاتیست که بندگی حق او می شود و حاجت ها را برآورده می سازد - و در مصایب و تکالیف کمک می کند و ضرر را دور میسازد و مالک نفع و ضرر باشد - (لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ) در این دفع وهم است او این که شده می تواند که اللّه بزرگ یکی باشد و اله کوچک دیگر شده می توانند پس جواب به لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ شد مطلب این است که صفات الوهیت و خدای بودن در دیگران نیز امکان ندارد - موجود بودن اله دیگر سخن دور است (الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ) در این صفات اشاره است که دهنده نعمتها اللّه تعالی است پس تحلیل و تحریم نیز در اختیار اللّه تعالی است و این رد است به شرک فی التحلیل و تحریم -
[۱۶۴] در این آیت دلیل های عقلی است به ذکر ده اشیاء که به توحید دلالت می کنند - (خَلْقِ السَّمَاوَاتِ) در این آفتاب ، مهتاب و ستاره ها نیز داخل است - (وَالْأَرْضِ) در این کوه ها درخت ها و بته ها همه داخل است - (وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ) در این نیز اختلاف است به روشنی و تاریکی و کلان شدن و خورد شدن و یکی بعد دیگری آمدن داخل است - (بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ) در این اشاره است که سفر دریاب بدون فایده دنیوی و اخروی جایز نیست - (وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ) از طرف های مختلف برآمدن و تیز شدن و آهسته شدن در آن داخل است -