وَمَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا كَمَثَلِ الَّذِي يَنْعِقُ بِمَا لَا يَسْمَعُ إِلَّا دُعَاءً وَنِدَاءً صُمٌّ بُكْمٌ عُمْيٌ فَهُمْ لَا يَعْقِلُونَ ﴿۱۷۱﴾ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ ﴿۱۷۲﴾ إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللَّهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۷۳﴾

و حال (دعوت کننده به) کفار مانند حال آن کسی است که آواز میدهد به حیواناتی که نه می شنوند هیچ را مگر ندا و صدا ، ایشان کرند ، گنگند ، کورند پس ایشان هیچ نمیدانند ﴿۱۷۱﴾
ای مومنان بخورید از پاک حلال از آنچه که ما دادیم شمارا ، وشکر اللّه تعالی را گوئید اگر شما خاص اورا می پرستید ﴿۱۷۲﴾
جز این نیست که حرام گردانید اللّه تعالی بر شما مردار و خون را و گوشت خوک را و آنچه که آواز بلند شود برآن برای نذر غیراللّه - پس هرکه مجبور گردد به خوردن و نباشد تجاوز کننده بر دیگری و نه باشد گذرنده از حد پس گناهی نیست برآن ، هر آئینه اللّه تعالی آمرزنده رحم کننده است ﴿۱۷۳﴾

[۱۷۱] این یک مثال است مقصود آن این است مانند که حیوانات صرف صدا را می شنوند و به سخن نه می فهمند همین گونه این مشرک تقلید کننده به حقیقت بزرگان نه می فهمد که با اینها دلیل شرعی است یا نیست صرف به ظاهر آنها فریب می خورد یا این مثال دعوت کننده این کفار مقلدین است که داعی مانند چوپان است و این کفار مانند حیوانات اند -
[۱۷۲] این خطاب خاص است بعد از عام برای شرک فعلی (در حلال و حرام) و در آیت اشاره است که نعمت های اللّه تعالی را به طریقه صحیح استعمال کردن از افراد عبادت است -
[۱۷۳] در این آیت ذکر چهار محرمات است درباره خوراک که در تمام دین ها حرام است و رد است به آن کسانی که این حرام را حلال می سازند و همچنان در این آیت رد است به نذر غیراللّه اشاره است به این مانند که مردار و خون و خنزیر حرام است از آن بیشتر نذر غیراللّه حرام است (وَمَا أُهِلَّ بِهِ لِغَيْرِ اللَّهِ) مراد هر آن چیزی است که گفته شود که نذر فلان ولی و بابا است و در این ذبح کردن به نام غیراللّه نیز داخل است - و نذر به نام غیراللّه کرده شود به بسم اللّه ذبح کردن حلال نمی شود - مانند که بالای مردار بسم اللّه گفته شود خوردن آن حلال نیست - ولفظ ما عام است برای حیوان و غیر حیوان - (أُهِلَّ) این به معنی صدا بلند کردن است به ذبح خاص نیست (بِهِ) با به معنی علی است (لِغَيْرِ اللَّهِ) لام برای تقرب است و مراد از تقرب عبادت نذر کردن است - (فَمَنِ اضْطُرَّ) مجبوری از سبب گرسنگی زیاد یا به سبب اکراه از جانب کفار و ظالمان (غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ) مراد از باغی از حد زیاد می خورد و مراد از عادی کسی است که حصه رفیق خود را می خورد - یا باغی طلب گار این حرام - و عادی از حد زیادتی کردن در خوراک و همراه خویش می برد -