نِسَاؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا حَرْثَكُمْ أَنَّى شِئْتُمْ وَقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ مُلَاقُوهُ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲۲۳﴾ وَلَا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمَانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَتَتَّقُوا وَتُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۲۲۴﴾ لَا يُؤَاخِذُكُمُ اللَّهُ بِاللَّغْوِ فِي أَيْمَانِكُمْ وَلَكِنْ يُؤَاخِذُكُمْ بِمَا كَسَبَتْ قُلُوبُكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ حَلِيمٌ ﴿۲۲۵﴾
زنان شما کشتزار برای کاشت شماست پس بیائید کشتزار خودرا بهر کیفی که خواهید و از پیش (نیت صحیح کنید) برای فایده خود و بترسید از اللّه تعالیٰ و بدانید که هرآئینه شما ملاقات کننده اید اورا ، و بشارت ده مومنان را ﴿۲۲۳﴾
و مگردانید نام اللّه تعالیٰ را در سوگند های خود سبب برای اجتناب از آنکه نیکو کاری کنید و پرهیزگاری نمائید و اصلاح کنید میان مردم و اللّه تعالیٰ به هرچه شنوا و داناست ﴿۲۲۴﴾
نمیگیرد (موخذه نمی کند) شمارا اللّه تعالیٰ به قسم های بی اراده شما ، و لیکن میگیرد شمارا به آن قسم های که قصد کرده آنرا دلهای شما و اللّه تعالیٰ آمرزگار بردبار است ﴿۲۲۵﴾
[۲۲۳] این حکم هشتم است متعلق زنها یعنی چنین تعلق داشتن به کار است که از آن پیدایش نسل می شود زیرا مقصد نکاح زیاد کردن اولاد است - این رد است به آن جاهلان که از زنها فایده ناجایز می گیرند نکاح را صرف برای شهوت می شمارند و برای جلوگیری اولاد منصوبه بندی می کنند (فَأْتُوا حَرْثَكُمْ) آمدن (جماع کردن) خاص است به فرج که به آن حرث گفته است و به عورت عقب فرث گفته می شود (أَنَّى شِئْتُمْ) این به معنی کیف و متی است یعنی به عموم کیفیات و اوقات اشاره است و مکان یکی خواهد باشد (وَقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ) نیت پیدایش اولاد ضروری است -
[۲۲۴] این حکم نهم است مطلب این است که از نیکی و کارهای اصلاح خویش را منع نه سازید اگرچه قسم نیز کرده باشید شکستاندن آن قسم واجب خواهد بود - و این رد است به جهل مردم که بی جای قسم می خورند و خودرا از کارهای نیک به قسم منع می کنند - (عُرْضَةً) دو معنی دارد معنی اول به معنی مانع است یعنی منع کننده از نیکی - معنی دوم به معنی نشانی زدن است یعنی نشانی بسیار قسم خوردن - در (أَنْ تَبَرُّوا) به ادا کردن حقوق بندگان اشاره است در (وَتَتَّقُوا) به حقوق اللّه تعالیٰ اشاره است -
[۲۲۵] این آیت به آیت قبل تعلق دارد در این آیت به اقسام قسم ها اشاره است (۱) قسم لغو: بدون اراده عادتاً یا به فراموشی قسم بکند (۲) منعقده: که در باره زمانه آینده قسم بکند از کار کردن یا نه کردن (۳) غموس: قصداً به دروغ قسم کردن - در اول هیچ نیست نه گناه و نه کفاره در قسم دوم در وقت شکستاندن قسم کفاره است - در قسم سوم گناه بزرگ و عذاب است و در کفاره اختلاف اهل علم است (بِمَا كَسَبَتْ قُلُوبُكُمْ) کسبت به معنی نیت و اراده کردن است و آن به قسم منعقده و غموس هردو شامل است -