وَإِنْ كُنْتُمْ عَلَى سَفَرٍ وَلَمْ تَجِدُوا كَاتِبًا فَرِهَانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضًا فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمَانَتَهُ وَلْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَلَا تَكْتُمُوا الشَّهَادَةَ وَمَنْ يَكْتُمْهَا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ ﴿۲۸۳﴾ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَإِنْ تُبْدُوا مَا فِي أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُمْ بِهِ اللَّهُ فَيَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۲۸۴﴾

و اگر باشید در سفر و نیابید نویسنده پس (جایز است که بگیرید) گروی بدست آورده شده - پس اگر اعتبار کند بعضی شما بعضی را ، پس باید ادا کند آن کس که اعتبار شده بر او حق خودش را و بترسد از اللّه تعالیٰ که پروردگار اوست و پنهان مکنید شهادت را و کسیکه پنهان میکند شهادت را پس هرآئينه گنهگار است دل او و اللّّه تعالیٰ به اعمالی که میکنید داناست ﴿۲۸۳﴾
خاص در اختیار اللّه تعالیٰ است آنچه در آسمانهاست و آنچه در زمین است ، و اگر اشکار کنید آنچه در دلهای شماست یا پنهان کنید آنرا ، پس حساب میکند به شما به آن اللّه تعالیٰ پس بیامرزد کسی را که خواهد و عذاب کند کسی را که خواهد و اللّه تعالیٰ بر هرچیز تواناست ﴿۲۸۴﴾

[۲۸۳] این آیت نیز به پیش تعلق دارد - قید سفر و یافتن کاتب برای ضرورت زیاد است - به حدیث ثابت است که در مدینه منوره رسول صل اللّه و علیه وسلم زره خویش را که به نزد یک یهودی به سه خوشه جو به گروگان مانده بود - از چیز گروگان (گروی) در تمام مذاهب فایده گرفتن جایز نیست بلکه این ربا است صرف درباره چارپای اختلاف امام احمد است (آثِمٌ قَلْبُهُ) دل زیرا گنهگار است که پنهان کردن به دل می شود پس او محل گناه است (فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُكُمْ بَعْضًا) یعنی ازسبب اعتماد و اعتبار نوشته نمی کنند و نه گروگان طلب می کند -
[۲۸۴] از این آیت الی اخیر باب چهارم است در این دوباره آوردن آن چهار مقاصدی است که در این سوره بیان شد - توحید ، رسالت ، جهاد ، انفاق فی سبیل اللّه و اختتام به دعا است - (لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ) دراین رد به شرک فی التصرف است مراد از (مَا فِي أَنْفُسِكُمْ) آن عقاید و خیالاتی است که به قصد و اختیار در دل دارد ـ این به دلیل آیت آخری ثابت است - در این آیت برای بار چهارم دعویٰ توحید است که متصرف تمام عالم و داننده غیب تنها اللّه تعالیٰ است پس بندگی را به یک اللّه تعالیٰ خاص کنید -