قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَذَا فَإِنْ شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَهُمْ بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ ﴿۱۵۰﴾ قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿۱۵۱﴾

بگو بیارید علماء خویش را آنهای که بدون شک بیان کنند که اللّه تعالٰی حرام ساخته است اینها را پس اگر بیان کنند (بدون دلیل) پس تو همراهی مکن با ایشان و پیروی مکن خواهش های کسانی را که دروغ میدانند آیت های ما را و کسانیکه ایمان ندارند بر آخرت و ایشان برابر میدانند با پرودگار خود دیگران را ﴿۱۵۰﴾
بگو بیائید تا بیان کنم آنچه را حرام کرده است پروردگار شما بر شما که شریک مدانید با او هیچ چیزی را و با پدر و مادر نیکوئی کنید نیکی کردن و مکشید اولاد خود را از ترس گرسنگی ما روزی میدهیم شما را و ایشان را و مشوید نزدیک به کار های بد آنچه ظاهر باشد از آن و آنچه پوشیده باشد و مکشید آن نفس را که حرام کرده است اللّه تعالٰی کشتنش را مگر به جرم شرعی به این محکم حکم فرموده است شمارا تا باشد که شما از عقل کار بگیرید ﴿۱۵۱﴾

[۱۵۰] این طلب دلیل از علمای ایشان است (هَذَا) در این اشاره به آن است که در آیت های (۱۳۸ ، ۱۳۹) ذکر است (الَّذِينَ كَذَّبُوا) این سه اصول کفر است تکذیب آیت ها ، انکار قیامت و شرک کردن و دین ایشان بر خواهشات بناء است از (فَإِنْ شَهِدُوا) مراد آن است اگر ایشان بیان آنرا از خود بدون دلیل بکنند پس با ایشان همراهی مکن زیرا که پیروی خواهشات منع است -
[۱۵۱] از این آیت الی اخیر باب سوم است از این حصه در آن ذکر شش حرام و بیان پنج احکام است باز دلیل نقلی از کتاب موسیٰ علیه السلام است باز ترغیب به قرآن برای دفع کردن عذرها است و در اخیر بیان پیغمبر است به رد بر شرک و اختتام به ترغیب است (قُلْ تَعَالَوْا) یعنی برای این مردم بگو شما آنچه را که بر خود حرام کرده اید آنها حرام نیست بلکه به ایشان محرمات اللّه تعالٰی را بیان کنید و قرطبی گفته است که بر همه علماء بیان کردن این محرمات لازم است و در تعالوا اشاره است که این قبول کردن سبب علو و رفع است وابن ابی حاتم روایت مرفوع را ذکر کرده است که رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم به این سه آیت از صحابه بیعت می گرفت (مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ) در این آیت که کدام پنج آوامر ذکر شده است مخالفت کردن آن حرام است در زیر حَرَّمَ آنرا ذکر کرده است باز آن کار های که در زیر این آیت ذکر شده است همه صاحبان عقل میدانند که اینها قبیح اند (وَلَا تَقْتُلُوا) قتل به سه نوع است اول قتل حقیقی که طریقه مشرکین جاهلیت است دوم قتل به طریقه اسقاط حمل و ضبط تولید و منصوبه بندی - سوم قتل حکمی یعنی از علم دین محروم کردن و در علم و کارهای دنیا مشغول کردن برای بدست آوردن رزق و در این آیت منع مردمان فقیر از قتل اولاد شان از ترس گرسنگی است و در سوره بنی اسرائیل منع مردمان مالدار از قتل اولاد ایشان که از کجا روزی خواهند آورد از این سبب در اینجا (مِنْ إِمْلَاقٍ) گفته است که فقر فی الحال موجود باشد و در سوره اسراء خشیة املاق گفته است که توانگر میباشد ولی از آمدن فقیری میترسد و چون در هنگام فقیری انسان اول فکر خود را میکند از این سبب اول ذکر پدران را کرد به همراه (نَرْزُقُكُمْ) و در هنگام توانگری ذکر اولاد را میکند در آنجا هُمْ را پیش آورده است (وَبِالْوَالِدَيْنِ) اشاره است که حق والدین صرف ترک اسائت نیست بلکه احسان به ایشان لازم است (الْفَوَاحِشَ) گناهای که به بیحیایی تعلق دارد و عقل آنرا بد میداند (بِالْحَقِّ) مرتد شدن و قصاص و زنا بعد از ازدواج به آن قتل کردن جایز میگردد (وَصَّاكُمْ) وصیت اللّه تعالٰی حکم تاکیدی میباشد که منسوخ نمی گردد -