وَلَوْ أَنَّنَا ۳۲۳ الأعراف

قَالَ اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ ﴿۲۴﴾ قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ ﴿۲۵﴾ يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَى ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ ﴿۲۶﴾ يَا بَنِي آدَمَ لَا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ يَنْزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لَا تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۲۷﴾

فرمود اللّه تعالٰی پائین شوید بعضی شما را برای بعضی دشمن خواهد بود و شما را در زمین جای استقرار و بهره مندی است تا یک وقتی ﴿۲۴﴾
فرمود اللّه تعالٰی در زمین زندگانی خواهید کرد و در آن خواهید مرد و از آنجا بیرون آورده خواهید شد ﴿۲۵﴾
ای فرزندان آدم هرآئینه آفریدیم برای شما لباسیکه می پوشاند شرمگاه شما را و زینت است و لباس پرهیزگاری آن از همه بهتر است این از نعمت های اللّه تعالٰی است برای آنکه نصیحت بپذیرید ﴿۲۶﴾
ائ فرزندان آدم فریب ندهد شما را شیطان چنانچه بیرون آورد پدر و مادر شمارا از جنت برکشید از آنها جامه ایشان را تا بنماید به آنها شرمگاه آنها را هرآئینه او می بیند شما را و اولاد او به طریقه که شما نمی بینید ایشان را ما میگردانیم شیاطین را دوستان (برای پیروی) مر کسانی را که ایمان نمی آورند ﴿۲۷﴾

[۲۴] بعد از بخشیدن و توبه کردن این حکم دلیل است که فرود آوردن به زمین سزا گناه نیست بلکه اثر این شجره است و در این آیت غایة تکوینی فرود آوردن را ذکر کرده است مانند آیت ۳۶ سوره بقره و غایة تشریعی را در آیت ۳۵ ذکر میکند -
[۲۵] این نیز به غایة تکوینی تعلق دارد و در این فنا و بعث را نیز ذکر میکند و برای اینکه غفلت نیاید مراد از آن زندگی عام است و آن در زمین است پس بعضی زندگانی خلاف خرق عادت میباشد مانند زندگی عیسیٰ علیه السلام در آسمان که با این اعتراض نمی آید -
[۲۶] ظاهر اینست که این خطابات در هنگام فرود آوردن آدم علیه السلام بود از سببی که این نعمت لباس به یک امت خاص نیست پس این خطاب اولی به یا بنی آدم برای اینست که لباس نعمت اللّه تعالٰی است ناشکری آنرا نکنید بر تحریم آن بر خود در طواف (أَنْزَلْنَا) قرطبی از سعید ابن جبیر نقل کرده است که انزال به معنی خلق (پیدا کردن) است لیکن انزال از این سبب گفته است که اسباب آن از آسمان است مانند باریدن باران و به ذریعه آن بته ها را بیرون آوردن و در آن بته ها بته های پنبه ابریشم و رابر پیدا شدن (وَلِبَاسُ التَّقْوَى) مراد از آن لباسی است که مطابق شرع باشد یا مراد از آن نفس تقویٰ است یعنی ایمان و عمل نیک - و اینرا از این سبب ذکر کرد که بنی آدم به لباس زیاد توجه ندهد و ایمان را فراموش نکند -
[۲۷] این خطاب دوم است در این منع از اتباع شیطان است در تحریم حلال و رد بر دلیل مشرکان است (لَا يَفْتِنَنَّكُمُ) مراد از این گمراه کردن است به طریقه تحریم حلال و این شرک فعلی است عبارت پیش از (كَمَا أَخْرَجَ) پنهان است بتحریم اللباس فی الطواف (برای حرام کردن لباس در حال طواف) در این آن پیران نیز داخل اند که بالای مریدان خود لباس جایز را حرام میگردانند وآن مردمان نیز داخل اند که در هنگام رقص و دانس لباس خود را می کشند - از اخرج و ینزع و یُرِیَ نسبت به ابلیس به طریقه سببیت است - مراد از (مِنْ حَيْثُ) به شکل اصلی آن دیدن است پس در کدام روایات که دیدن ابلیس و جنیات آمده است مراد از آن شکل مثالی آن است و بعضی علماء گفته اند که آن دیدن خاص کرده شده است از عموم این آیت -

<< صفحه بعد صفحه قبل >>