وَإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَى لَا يَتَّبِعُوكُمْ سَوَاءٌ عَلَيْكُمْ أَدَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنْتُمْ صَامِتُونَ ﴿۱۹۳﴾ إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبَادٌ أَمْثَالُكُمْ فَادْعُوهُمْ فَلْيَسْتَجِيبُوا لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۱۹۴﴾ أَلَهُمْ أَرْجُلٌ يَمْشُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ أَيْدٍ يَبْطِشُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ أَعْيُنٌ يُبْصِرُونَ بِهَا أَمْ لَهُمْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا قُلِ ادْعُوا شُرَكَاءَكُمْ ثُمَّ كِيدُونِ فَلَا تُنْظِرُونِ ﴿۱۹۵﴾

و اگر بخوانید این شرکاء را برای راهنمونی پس ایشان رسیده نمی توانند به شما برابرست بر شما آنکه بخوانید ایشان را یا شما خاموش باشید ﴿۱۹۳﴾
هرآئینه کسانی را که میخوانید (در حاجات خویش) بجز از اللّه تعالٰی بندگانند مانند شما (محتاج اند) پس بخوانید ایشان را پس باید که برآورند چیزی از حاجت های شما را اگر هستید راستگویان ﴿۱۹۴﴾
آیا ایشان را پایهاست که راه میروند به آن آیا ایشان را دستهاست که میگیرند به آن آیا ایشان را چشمهاست که می بینند به آن آیا ایشان را گوشهاست که میشنوند به آن؟ (نیست) بگو بخوانید شریکان خود را (برای ضرر رساندن به من) بعد از آن حیله کنید در حق من پس مهلت مدهید مرا ﴿۱۹۵﴾

[۱۹۳] در این آیت و در آیت بعدی آن رد بر شرک فی الدعا است (هُمْ) ضمیر به معبود من دون اللّه راجع است (إِلَى الْهُدَى) مراد از آن طلب هدایت و خیر است چنانچه از اللّّه تعالٰی طلب هدایت و خیر میشود و او اجابت میکند لیکن این معبودان هیچ اجابت کرده نمی توانند اگر بتان باشند یا مقبره ها باشند - در این آیت قول دیگر آنست که ضمیر هم به مشرکان راجع است و مراد از آن مشرکان عنادیان اند لیکن این تفسیر بعید از سیاق کلام است -
[۱۹۴] این آیت رد اشکار است به کسانیکه عبادت بندگان را میکنند اگر زنده اند یا مرده اند و از آنها حاجات خود را میخواهند و چنین در آیت (۱۰۲) سوره کهف نیز است پس این رد است بر مشرکین بالعباد اشاره خصوصی است که عبدیت منافی است با معبودیت - و اگر مراد از آن بتان شوند پس شربینی و رازی گفته اند که مطلب آنست که شما آنها را به شکل انسانها میسازید پس اگر ایشان واقعاً انسانهای زنده شوند مانند شما حاجات شما را برآورده نمی توانند (فَادْعُوهُمْ) این به طریقه تنبیه است - پس مراد از آن صرف بتان نیستند -
[۱۹۵] در این آیت نیز رد بر شرک فی التصرف است و بیان عجز این معبودان برای تاکید آیت قبلی است به همراه نفی کردن چهار طاقت که در پاهایشان طاقت رسیدن نیست و در دستهای ایشان طاقت گرفتن نیست و در چشمهای ایشان طاقت دیدن نیست و در گوشهای ایشان طاقت شنیدن نیست باز چرا برای ایشان یامدد میگوئید - در این صرف نفی قید است از سببی که اندامهای معبودان ایشان است اگر بتان باشند باز هم عابدان برای ایشان ساخته اند و اگر مرده باشند باز هم اعضای ایشان است به شرطیکه خاک نشده باشند پس نفی مقید در اینجا مراد نیست و چون برای مدد کردن این چهار قوت ضروری است پس ذکر آنرا کرد (قُلِ ادْعُوا شُرَكَاءَكُمْ) این جواب سوال مشرکین است که ایشان میگویند این گفتار را نکنید ورنه این معبودان برای تان آسیب میرساند پس جواب داده شد که او را بخوانید برای ضرر رساندن به من و شما نیز همراهی اورا کنید و برای من مهلت ندهید من نمی ترسم -