قَالَ الْمَلَأُ ۳۷۴ الأعراف

إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ ﴿۱۹۶﴾ وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَكُمْ وَلَا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ ﴿۱۹۷﴾ وَإِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدَى لَا يَسْمَعُوا وَتَرَاهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ ﴿۱۹۸﴾ خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ ﴿۱۹۹﴾

هرآئينه نجات دهنده من اللّّه تعالٰی است او ذاتی که نازل کرده کتاب را (با مسئله توحید) و او نجات میدهد همه نیکوکاران را ﴿۱۹۶﴾
و کسانی را که یامدد میگوئید بجز از اللّه تعالٰی ندارند طاقت مدد کردن شما را و نه خود را مدد کرده میتوانند ﴿۱۹۷﴾
واگر بخوانید ایشان را برای چیزی از نشان دادن خیر ایشان نمی شنوند و گمان میکنی که مینگرند بسوی تو و حال آنکه ایشان هیچ نمی بینند ﴿۱۹۸﴾
عادت گیر درگذر را و بیان کن توحید را و اعراض کن از نادانان ﴿۱۹۹﴾

[۱۹۶] این علت این سخن است که موحد از غیراللّه نمی ترسد و میگوید که نجات دهنده من او اللّه تعالٰی است که قرآن را بر این مسئله فرستاده است اشاره است که قرآن بیان کننده و به توحید دعوت دهنده از جمله صالحین است و اللّه تعالٰی امداد موحدین را میکند -
[۱۹۷] این نیز رد شرک فی الدعا است که این معبودان طاقت هیچ مدد کردن را ندارند پس چرا ایشان را یامدد میگوئید در اینجا (لَا يَسْتَطِيعُونَ) دلیل برای رد شرک فی الدعا است و در آیت (۱۹۲) رد است به شرک مطلق یا رد شرک فی التسمیه بود -
[۱۹۸] این نیز رد بر شرک فی الدعا است که این معبودان نه حال شما را میبینند و نه سخن های شما را میشنوند پس چرا به ایشان یامدد میگوئید (الْهُدَى) مراد از آن سخن خیر و فایده است (وَتَرَاهُمْ يَنْظُرُونَ) اگر آیت در باره بتان شود پس ایشان برای بتان چشم ها ساخته اند زیرا میگوید (تَرَاهُمْ) و اگر مراد از آن مرده شود پس تراهم خطاب به مشرک است و رویت به معنی عقیده است یعنی عقیده مشرکان که این مرده ما را می بیند و برای ما حاظر و ناظر است -
[۱۹۹] بعد از رد بر مشرکان ذکر طریقه رد کردن را میکند از این آیت الی اخیر سوره ده آداب را برای مبلغ حق بیان میکند و در این آیت سه آداب ذکر است (خُذِ الْعَفْوَ) مراد از خُذِ در عمل آوردن است ابن کثیر و ابن جریر گفته است که مراد از آن معافی کردن مشرکان است وقتیکه ایشان سب و شتم و ظلم میکنند پس از مومنان عفو کردن به طریقه اولی داخل است (الْعُرْفِ) به معنی معروف آن به همه طاعات شامل است یعنی با وجود معاف کردن ظلم و سختی بیان معروف را بکن و اگر بعد از بیان او ضد یا جهل میکند پس أَعْرِضْ یعنی جواب جاهلان را به جهل مده بلکه بر آیت (۶۲) عمل کن -

<< صفحه بعد صفحه قبل >>