وَاعْلَمُوا ۴۰۰ الأنفال
لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيمَا أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿۶۸﴾ فَكُلُوا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلَالًا طَيِّبًا وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۶۹﴾ يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِمَنْ فِي أَيْدِيكُمْ مِنَ الْأَسْرَى إِنْ يَعْلَمِ اللَّهُ فِي قُلُوبِكُمْ خَيْرًا يُؤْتِكُمْ خَيْرًا مِمَّا أُخِذَ مِنْكُمْ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۷۰﴾
اگر نبودی حکمی از اللّه تعالٰی که پیش فیصله شده هرآئینه میرسید به شما به سبب آن مالی که گرفتید (در فدیه قیدیان) عذاب بزرگ ﴿۶۸﴾
پس بخورید از مالی که غنیمت گرفتید حلال پاکیزه و بترسید از اللّه تعالٰی هرآئینه تعالی آمرزنده مهربان است ﴿۶۹﴾
ائ پیغمبر بگو آنهای را که در دست شما اند از اسیران اگر داند اللّه تعالٰی در دلهای شما ایمان بدهد شما را بهتر از آنچه گرفته شده است از شما و بیامرزد شما را و اللّه تعالٰی آمرزنده مهربان است ﴿۷۰﴾
[۶۸] این جواب یک سوال است ، پس وقتیکه این فدیه را گرفتند گنهگار شدند پس باید بر ایشان عذاب می آمد؟ حاصل جواب اینست که اگر اللّه تعالٰی از پیش قانون را نمی نهاد پس واقعی عذاب می آمد لیکن اللّه تعالٰی قانون را نهاده است آن چنین است که اللّه تعالٰی به کسی عذاب نمیدهد تا که پیش از آن حکم را نفرستاده باشد قانون دیگر اینکه اللّه تعالٰی برای این امت مال غنیمت را حلال کرده است و قانون دیگر اینکه اللّه تعالٰی همه اهل بدر را معاف کرده است -
[۶۹ ] چون بعضی از صحابه کرام بعد از این تنبیه از استعمال فدیه نفرت میکردند پس این آیت نازل شد که نفرت مکنید این مال غنیمت است و حلال است در (فَكُلُوا) فا سببیت بود و شرط مخذوف است یعنی لماابیحت لکم الغنائم (چون حلال کرده شد برای شما غنایم) -
[۷۰] این قانون سیزدهم برای امیر است حاصل اینست که در چنین اسیران کسی دعویٰ ایمان میکند برای آنکه از فدیه دادن نجات یابد پس برایش بگو که فدیه دادن بر تو لازم است و اگر دعویٰ ایمان تو درست باشد اللّه تعالٰی برایت بسیار عوض خواهد داد و این سخن در واقعه بدر به عباس رضی اللّه وعنه پیش آمده بود اگر چه آیت عام است و حکمت این قانون آنست اگر به دعویٰ ایمان یک تن از فدیه معاف شود پس قانون فدیه عبث و مهمل میگردد -