قَالُوا تَاللَّهِ تَفْتَأُ تَذْكُرُ يُوسُفَ حَتَّى تَكُونَ حَرَضًا أَوْ تَكُونَ مِنَ الْهَالِكِينَ ﴿۸۵﴾ قَالَ إِنَّمَا أَشْكُو بَثِّي وَحُزْنِي إِلَى اللَّهِ وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿۸۶﴾ يَا بَنِيَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ يُوسُفَ وَأَخِيهِ وَلَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ ﴿۸۷﴾ فَلَمَّا دَخَلُوا عَلَيْهِ قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْكَيْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَيْنَا إِنَّ اللَّهَ يَجْزِي الْمُتَصَدِّقِينَ ﴿۸۸﴾

گفتند قسم به اللّه تعالٰی همیشه یاد میکنی یوسف علیه السلام را تا انگاه که شوی بیمار یا شوی از مردگان ﴿ ۸۵ ﴾
گفت پدر جز این نیست که من اشکار میسازم درد و غم خود را به اللّه تعالٰی و من میدانم از جانب اللّه تعالی آنچه شما نمیدانید ﴿ ۸۶ ﴾
ائ پسران من بروید پس بسیار تلاش کنید از یوسف علیه السلام و برادرش و نا امید مشوید از رحمت اللّه تعالٰی هرآئینه نا امید نمی شود از رحمت اللّه تعالٰی مگر قوم کافران ﴿ ۸۷ ﴾
پس چون داخل شدند بر او گفتند ای عزیز رسیده است به ما و به خانوداه ما سختی (گرسنکی) و آوردیم ما قیمت اندکی پس تمام ده ما را آذوقه و لحاظ ما را کن در نرخ هرآئينه اللّه تعالٰی خوب عوض میدهد لحاظ کنندگان را ﴿ ۸۸ ﴾

[۸۵] این شفقت فرزندان بالای پدر است که از سبب غم مریض نشوید یا نمیرید - این حسد نیست بر ذکر یوسف علیه السلام از سببی که ایشان توبه کرده بودند در (تَفْتَأُ) لا مخذوف است و به معنی اثبات است برای همیشه بودن گفته میشود (حَرَضًا) کسیکه از سبب غم یا مرض جسم آن نحیف شود وبه مرگ نزدیک گردد -
[۸۶] این دلیل بر این سخن است که شکایت کردن غم را برای اللّه تعالٰی سنت پیغمبران است (بَثِّي) بث برای بسیار غم گفته میشود که بدون اختیار منتشر و مشهور گردد - و در این به غم یوسف علیه السلام اشاره است و در (حُزْنِي) به جدای بنیامین اشاره است (وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ) مراد از آن تعبیر خواب یوسف علیه السلام است که دلیل است بر یکجا شدن او با پدر یا مراد از (مَا لَا تَعْلَمُونَ) اجابت دعا عاجزی کننده به اللّه تعالٰی است -
[۸۷] تَحَسَّسُ طلب چیزی است با همراه حواس و اکثر در خیر استعمال میگردد و تجسس طلب چیزی به پنهانی است و اکثر در شر استعمال میگردد - و این آیت دلیل بر این است که نا امید شدن از رحمت اللّه تعالٰی کفر است و تحقیق زیاده این آیت در آیت (۵۶) سوره حجر می آید -
[۸۸] از این آیت الی آیت (۹۳) مقام دهم است در این مقام ذکر میگردد آمدن برادران یوسف علیه السلام به مصر برای بار سوم - و تصدیق طلب کردن از عزیز مصر (یوسف علیه السلام)‌ و معرفی شدن ایشان با یوسف علیه السلام و باز اقرار ایشان به فضیلت یوسف علیه السلام و به جرم شان و به معاف کردن وی ایشانرا و باز فرستادن پیراهن به پدر برای تسلیت در این آیت (۸۸) دلیل است بر اینکه شکوه کردن به مخلوق جایز است در وقت ضرورت سخت ولی صبر کردن بهتر است (مُزْجَاةٍ) به دفع شده گفته میشود مراد از آن اندک است که در مقابله بیعه (که قیمتی باشد)‌ دفع کرده میتواند این مراد نیست که تقلبی است از سببی که قیمت تقلبی در خریدن اشیاء پیش شده نمی تواند (فَأَوْفِ) مراد اینست که پیش ما را به کدام مقدار غله داده اید به همان مقدار برای ما بدهید به روپیه اندک و این تصدق است که ما از تو میخواهیم و مراد از تصدق رعایت کردن در قیمت است و چون اعمال عزیز مصر را مانند مومنان دیدند از این سبب گفتن إِنَّ اللَّهَ يَجْزِي الْمُتَصَدِّقِينَ -
فایده: طلب تصدق از کسی شده میتواند که محتاج به ثواب باشد از این سبب دعا خواستن از اللّه تعالٰی مکروه است به این الفاظ که اللّهم تصدق علی این از حسن و مجاهد روایت است - ابن کثیر و ابن جریر ذکر کرده اند اگر چه بر آن اعتراض است که در حدیث وارد است صدقة تصدق اللّه بها علیکم -