سُبْحَانَ الَّذِي ۶۷۴ بنی إسرائيل

قُلْ لَوْ أَنْتُمْ تَمْلِكُونَ خَزَائِنَ رَحْمَةِ رَبِّي إِذًا لَأَمْسَكْتُمْ خَشْيَةَ الْإِنْفَاقِ وَكَانَ الْإِنْسَانُ قَتُورًا ﴿۱۰۰﴾ وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى تِسْعَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ فَاسْأَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ إِذْ جَاءَهُمْ فَقَالَ لَهُ فِرْعَوْنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا مُوسَى مَسْحُورًا ﴿۱۰۱﴾ قَالَ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا أَنْزَلَ هَؤُلَاءِ إِلَّا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ بَصَائِرَ وَإِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا فِرْعَوْنُ مَثْبُورًا ﴿۱۰۲﴾ فَأَرَادَ أَنْ يَسْتَفِزَّهُمْ مِنَ الْأَرْضِ فَأَغْرَقْنَاهُ وَمَنْ مَعَهُ جَمِيعًا ﴿۱۰۳﴾

بگو اگر شما شوید صاحب اختیار خزانه های رحمت پروردگار من هرآئينه آنوقت بسته میکردید از ترس خلاص شدن و هست انسان تنگدل ﴿۱۰۰﴾
و هرآئينه دادیم موسیٰ علیه السلام را نه معجزات اشکار پس بپرس بنی اسرائيل را چون آمد به ایشان موسیٰ علیه السلام پس گفت فرعون او را هرآئینه من گمان میکنم بر تو ائ موسیٰ جادو کرده شده ﴿۱۰۱﴾
گفت موسیٰ علیه السلام هرآئينه تو میدانی که نازل نکرده است این آیات را مگر پروردگار آسمانها و زمین دلایل برای اشکار کردن توحید و هرآئينه من گمان میکنم ترا ائ فرعون هلاک شده ﴿۱۰۲﴾
پس خواست فرعون که بیرون کند ایشانرا (به جبر) از ملک مصر پس غرق ساختیم او را و همراهان او را یکجا ﴿۱۰۳﴾

[۱۰۰] درآیت گذشته قدرت اللّه تعالٰی ذکر شد در این آیت عجز و ضعف مخلوقات را ذکر میکند که با ایشان ملک و اختیار خزانه ها نیست و اگر باالفرض مالکان خرانه شوند خزچ کرده نمیتوانند از ترس اینکه این خزانه خلاص خواهند شد - رد است بر کسیکه که انبیاء و اولیاء را صاحب اختیار خزانه های اللّه تعالٰی میدانند - در این آیت نیز دلیل توحید است -
[۱۰۱] از این آیت الی اخیر سوره حصه چهارم است در این علت چهارم عذاب را ذکر میکند که او استهزاء بالرسل است و مثال اینرا به واقعه فرعون و موسیٰ علیه السلام از آیت (۱۰۱) الی آیت (۱۰۴) ذکر کرده است باز در آیت های (۱۰۶،۱۰۵) ترغیب به قرآن است ، باز در آیت های (۱۰۹،۱۰۸،۱۰۷) دلیل نقلی از اهل کتاب سابقین است باز اختتام سوره در آیت های (۱۱۱،۱۱۰) با توحید است - در این آیت (۱۱۱) مراد از آیات نه معجزات موسیٰ علیه السلام است که در آیت های (۱۳۳،۱۳۰) سوره اعراف ذکر شده است و بعضی مفسرین نه احکام آنرا اراده کرده اند و او در حدیث صفوان ابن عساکر ذکر شده است لیکن ابن کثیر گفته است که این حدیث منکر است و در حافظه راوی عبداللّه بن سلمة نقصان است - و ربط این آیت به ماقبل اینست که با فرعون اگر چه خزانه های زیادی بود لیکن به سبب آن از عذاب اللّه تعالٰی نجات یافته نتوانست پس اشکار شد که او صاحب اختیار خزانه نبود و بر او از جهت استهزاء بر رسول عذاب آمد (مَسْحُورًا) به معنی خودش است یا به معنی ساحر است گاهی مفعول به معنی فاعل می آید معجزات موسیٰ علیه السلام دیگر نیز بسیار بود مانند که در سوره بقره ذکر است لیکن در زندگی فرعون معجزات کلان صرف نه بود -
[۱۰۲] این خطاب موسیٰ علیه السلام برای فرعون است و دلیل است بر این سخن که فرعون در دل حق را میشناخت لیکن به زبان عناداً انکار میکرد چنانچه در آیت (۱۴) سوره نمل است (مَثْبُورًا) هلاک شده و ناقص العقل و لعنتی -
[۱۰۳] در این آیت ظلم دیگر فرعون ذکر شده است که آن نیز سبب عذاب شد (فَأَرَادَ) به معنی کوشش کردن است و باز عذاب ذکر شده است - و در این آیت صراحت است که فرعون از غرق شدن نجات نیافته است -

<< صفحه بعد صفحه قبل >>