سُبْحَانَ الَّذِي ۶۷۷ الکهف
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَى عَبْدِهِ الْكِتَابَ وَلَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا ﴿۱﴾
همه صفات الوهیت خاص اللّه تعالٰی راست ذاتیست که نازل کرد بر بنده خود کتاب و وجود نه آورد در آن هیچ کجی ﴿۱ ﴾
از این سوره حصه سوم مضامین قرآن الی سوره سبا است و در این حصه شانزده سوره است ، در این مضمون رحمانیت اللّه تعالٰی به دو طریقه است طریقه اول اللّه تعالٰی نظام را خودش می چلاند برای کسی نظام را نه سپرده است یعنی ولد ندارد ، لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا - و این الی سوره مومنون ادامه می یابد و طریقه دوم اینکه دهنده برکات صرف اللّه تعالٰی است این از سوره مومنون الی سوره سبا ادامه میابد -
ربط: سوره کهف به سوره اسراء اینست ، در سوره اسراء بیان شد که شرک سبب عذاب است و رد شرک تفصیلاً در اخیر شد در این سوره جوابات شبهات بر توحید است -
دعویٰ سوره:
دفع شبهات مشرکین است که دلیل بر امور خارق للعادة میگیرند - و مأخذ این دعوی در (لم یجعل له عوجاً) در آیت (۱) است یعنی شبهات ، و (وَيُنْذِرَ الَّذِينَ قَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَدًا) در آیت (۴) یعنی آن شخصی که در او اثار الوهیت اشکار میگردد یعنی قدرت کامله و علم غیب - و اثبات توحید را ذکر کرده است با رد کردن انواع شرک یعنی با همراه شرک فی العلم و فی التصرف و فی العباده و فی الدعا در ده آیت ، و با ذکردن شش اسماء حسنیٰ -
خلاصه این سوره:
این سوره تقسیم است به یک مقدمه و چهار حصه و یک خاتمه -
مقدمه: الی آیت (۸) سوره است در این دعویٰ توحید با الحمد للّه است و اثبات او با فرستادن چون کتابی که شبهات ندارد در آیت (۱) باز مقصد کتاب را ذکر کرده است به انذار و به بشارت در آیت های (۳،۲) باز تنبیه به اتخاذ ولد است که قرآن برای رد آن نازل شده است در آیت های (۵،۴) باز در آیت (۶) تسلیت برای رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم است باز در آیت های (۸،۷) تزهید فی الدنیا است و این مضامین در سوره تفصیلاً ذکر میگردد -
[۱] در این آیت دعوی توحید با الحمد للّه است از سببی که معنی اش است همه صفات الوهیت (که قدرت کامله وعلم غیب است) خاص اللّه تعالٰی راست در این با او هیچ شریکی نیست - باز ذکر انزال کتاب اللّه است که در آن هیچ شبهاتی نیست ، و شبهات را دفع میکند (عِوَجًا) معنی آن شبهات است اشاره است اگر در توحید کسی شبهه میکند یا برایش پیش میشود این قرآن را بخواند -