الَّذِينَ كَانَتْ أَعْيُنُهُمْ فِي غِطَاءٍ عَنْ ذِكْرِي وَكَانُوا لَا يَسْتَطِيعُونَ سَمْعًا ﴿۱۰۱﴾ أَفَحَسِبَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنْ يَتَّخِذُوا عِبَادِي مِنْ دُونِي أَوْلِيَاءَ إِنَّا أَعْتَدْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ نُزُلًا ﴿۱۰۲﴾ قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالًا ﴿۱۰۳﴾ الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا ﴿۱۰۴﴾ أُولَئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ وَلِقَائِهِ فَحَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا ﴿۱۰۵﴾

اینها کسانی اند که بود چشم های ایشان در پرده از ذکر من و بودن ایشان که توان نداشتند شنیدن حق را ﴿۱۰۱﴾
آیا گمان میکنند کافران که بگیرند بندگانم را به جز من مددگاران هرآئينه مهیا ساخته ایم جهنم را برای کافران مهمانی آماده ﴿۱۰۲﴾
بگو آیا خبر دهم شما را در باره زیانمندترین صاحبان عمل ﴿۱۰۳﴾
ایشان کسانی اند که برباد است اعمال ایشان در زندگانی دنیا و ایشان گمان میکنند که به تحقیق آنها خوب عمل میکنند ﴿۱۰۴﴾
ایشان مردمانی اند که کفر کرده اند به آیات پروردگار خود و به پیش شدن به او پس برباد است اعمال ایشان پس نخواهیم نهاد روز قیامت برای ایشان هیچ میزانی ﴿۱۰۵﴾

[۱۰۱] در این آیت سبب عذاب ذکر است که او آنست که از جهت ضد تعصب چشم های ایشان از دیدن حق کور بودند و گوش های ایشان از شیندن حق کر بودند (لَا يَسْتَطِيعُونَ) را از جهتی فرمود که بر ایشان شنیدن سخن حق چنان باری بود که توان برداشتن آنرا نداشتند -
[۱۰۲] از اینجا الی اخیر سوره خاتمه است - در این زجر و تخویف شدید برای مشرکان بالعباد است که به سبب شبهات گذشته با اللّّه تعالٰی شریک میسازند آن عباد فقیران (اصحاب کهف) اند و پیغمبران (موسیٰ و خضر علیهما السلام) اند و پادشاهان اند (مانند ذوالقرنین) از آیت (۱۰۲) الی آیت (۱۰۶) ، و بشارت برای اهل توحید در آیت های (۱۰۷) و (۱۰۸) است باز درآیت (۱۰۹) رد شرک فی العلم است باز اختتام سوره است با ذکر ارسال الرسول و توحید در آیت (۱۱۰) چون شبهات مشرکین تفصیلاً دفع شد که بندگان و جنیات قدرت و تصرف الوهیت ندارند پس در این آیات تفریع است اولاً بر رد شرک فی التصرف و باز با رد شرک فی العلم - و در این آیت (۱۰۲) لفظ عبادی صراحت است که بسیار مشرکان با همراه اللّه تعالٰی بندگان را شریک ساخته اند و در این آیت به این نوع بندگان دوبار حکم کفر شده است -
[۱۰۴،۱۰۳] در این آیت رد بر آن مردمانی است که اعمال شرک و بدعات میکنند و دعوی میکنند که این اعمال نیک اند و در آن بسیار مشقت میکنند لیکن این اعمال ایشان در نزد اللّه تعالٰی برباد اند پس برای ایشان صاحبان خساره گفته شده است و در این آیات همه اهل شرک و همه مبتدعین داخل اند که اعمال شرک و بدعات را سبب ثواب میدانند -
[۱۰۵] در این آیت با بار سوم حکم است بر کفر این کسان ،‌ و اشاره است که این کفر سبب حبط اعمال ایشان است (فَلَا نُقِيمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَزْنًا) در این دو توجیه است اولی اینکه هیچ قدر و عزت ایشان نمی باشد و اجر و ثواب ایشان نیست و در حدیث صحیح ذکر شده است که در روز قیامت شخص بزرگ و چاق را بیاورند و در نزد اللّه تعالٰی با همراه بال پشه برابر نخواهد بود قول دوم اینست که حسنات این کافران وزن نمی شوند برای اینکه حسنات ایشان برباد اند و در این اشاره شد که برای بعضی کسان میزان نخواهد بود و بغیر وزن اعمال به جهنم داخل میشوند مانند که بعضی کسان از مومنان بغیر حساب به جنت داخل میشوند -