قَالَ أَلَمْ ۷۱۴ مریم
يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا ﴿۷﴾ قَالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَكَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا وَقَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِيًّا ﴿۸﴾ قَالَ كَذَلِكَ قَالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٌ وَقَدْ خَلَقْتُكَ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ تَكُ شَيْئًا ﴿۹﴾ قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً قَالَ آيَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلَاثَ لَيَالٍ سَوِيًّا ﴿۱۰﴾ فَخَرَجَ عَلَى قَوْمِهِ مِنَ الْمِحْرَابِ فَأَوْحَى إِلَيْهِمْ أَنْ سَبِّحُوا بُكْرَةً وَعَشِيًّا ﴿۱۱﴾
ائ زکریا بتحقیق ما بشارت میدهیم ترا به پسری که نام آن یحیی است که نگردانیده ایم برای او پیش از این همنام ﴿۷﴾
گفت ائ پروردگار من چگونه باشد برای من پسر و هست زن من نازای و بتحقیق رسیده ام از کلان سالی به انتهاء ﴿۸﴾
گفت به همین گونه خواهی بود گفته است پروردگار تو این کار بر من آسان است و هرآئينه آفریدم ترا پیش از این حال آنکه نبودی هیچ چیزی ﴿۹﴾
گفت پروردگار من بگردان برای من نشانی گفت نشانی تو این است که سخن نتوانی گفت با مردم سه شب در حالیکه تندرست باشی ﴿۱۰﴾
پس بیرون برآمد (اشکارشد) بر قوم خود از عبادت خانه پس با اشاره گفت که تسبیح گوئيد صبح و شام ﴿۱۱﴾
[۷] یعنی دعای زکریا علیه السلام اجابت شد و در بشارت سه امور ذکر است اول بشارت ولد ، دوم تسمیه از جانب اللّه تعالٰی با یحییٰ و سوم در این قول که (لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا) دو معنی آن است معنی اولی این است که نام یحییٰ پیش از او از کسی دیگری نبود و معنی دوم این است که چنین نام از جانب اللّه تعالٰی برای دیگری نهاده نشده -
[۸] در این مقصد زکریا علیه السلام انکار کردن نیست بلکه طلب طریقه ولادت است چنانچه گذشته است در تفسیر سوره ال عمران در این سوره مقصد تفصیل کامل است از این جهت اول مانع ولادت را ذکر کرد که نازابودن زن است و در سوره ال عمران برعکس ذکر کرده است یعنی اول جان خود را ذکر کرده است -
[۹] در (كَذَلِكَ) اشاره است که تو و زن تو در حالت پیری خواهید بود لیکن اللّه تعالٰی از تو اولاد پیدا خواهد کرد (وَقَدْ خَلَقْتُكَ) در این اشاره است که آفریدن یحییٰ علیه السلام قیاس است به آفریدن زکریا علیه السلام پس از نیست آن (شَيْئًا) یعنی چنین چیزی که به نام خاص یاد شود -
[۱۰] در این طلب کردن زکریا علیه السلام نشانی خاص را است برای ولادت اولاد این برای آن است که پیش از ولادت شکر بیشتر ادا کند (أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ) در این دو توجیه است اول اینکه زبان تو بند خواهد شد پس به اشاره سخن خواهی گفت دوم اینکه تواز سخن گفتن منع خواهی شد و این نیز در دین ایشان روزه است اگر در شب باشد یا روز - در آیت (۴۱) سوره آل عمران لفظ ایام ذکر بود اشاره بود که شب و روز هر دو است و سوره مریم پیش از سوره آل عمران نازل شده است در اینجا وقت اول را ذکر کرد که شب است از سببی که شب بر روز پیش است و در روز اشاره اشکار میگردد و در شب اشکار نمی گردد از این جهت در آنجا با روز الاً رمزاً را ذکر کرده است -
[۱۱] مراد این است که زکریا علیه السلام از کلام کردن زبان خود را بسته کرد باز دعوت دین را به اشاره میکرد (الْمِحْرَابِ) مراد از این آن جای بلندی است که مختص به امام بود در دین بنی اسرائيل و برای این محراب از جهتی گفته میشود که در این محاربه به شیطان و شهوات میشود - این محراب زمانه ما مراد نیست در (بُكْرَةً وَعَشِيًّا) هر وقت مراد است لیکن این دو وقت بسیار افضل است از این سبب این تخصیص را کرد -