وَمَا تِلْكَ بِيَمِينِكَ يَا مُوسَى ﴿۱۷﴾ قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّأُ عَلَيْهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَى غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَآرِبُ أُخْرَى ﴿۱۸﴾ قَالَ أَلْقِهَا يَا مُوسَى ﴿۱۹﴾ فَأَلْقَاهَا فَإِذَا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعَى ﴿۲۰﴾ قَالَ خُذْهَا وَلَا تَخَفْ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا الْأُولَى ﴿۲۱﴾ وَاضْمُمْ يَدَكَ إِلَى جَنَاحِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاءَ مِنْ غَيْرِ سُوءٍ آيَةً أُخْرَى ﴿۲۲﴾ لِنُرِيَكَ مِنْ آيَاتِنَا الْكُبْرَى ﴿۲۳﴾

و چیست این در دست راست تو ائ موسیٰ ﴿۱۷﴾
گفت این عصای من است که تکیه میکنم برآن و میریزانم برگها را به آن بر گوسفندان و بزهای خود و مرا درا ین فواید دیگری نیز است ﴿۱۸﴾
گفت اللّه تعالٰی بینداز آنرا ائ موسیٰ ﴿۱۹﴾
پس بیفگندش پس این وقت آن ماری شد که میدوید ﴿۲۰﴾
گفت اللّه تعالٰی بگیر آنرا و مترس زود است باز خواهیم گردانید او را به حالت پیش او ﴿۲۱﴾
و پیوست کن دست خود را به بغل خود تا برآید سفید شده بدون نقصان نشانی دیگر است ﴿۲۲﴾
تا بنمائیم ترا از نشانه های بزرگ خود ﴿۲۳﴾

[۱۷] در این آیت تمهید برای دادن معجزه به موسیٰ علیه السلام است و مقصود به این پرسان بیان کردن موسیٰ علیه السلام فایده های عصا را است لیکن فایده ساخته شدن مار برایش معلوم نبود این دلیل است که این معجزه است و حرف ما برای پرسان کردن شرح فواید است (بِيَمِينِكَ) این دلیل است که استعمال کردن عصا در دست راست سنت پیغمبران است -
[۱۸] در این جواب چهار جمله است مطلب جمله اول این است که این عصا از کسی دیگری نیست از من است - در جمله دوم و سوم ذکر دو فایده است فایده اول به جان خود تعلق دارد - و فایده دوم به مواشی تعلق دارد و در جمله چهارم اشاره است به بسیار فواید عصا و در این ترغیب است که استعمال کردن عصا کار خوب است و سنت است -
[۱۹] در این مقصد اشکار کردن فایده دیگر عصا است به طریقه معجزه و این فایده در علم موسیٰ علیه السلام نبود پس معجزه است -
[۲۰] (حَيَّةٌ) اسم جنس است مطلق به مار گفته میشود اگر بزرگ باشد یا باریک باشد در سوره نمل و قصص فرموده است (كَأَنَّهَا جَانٌّ) یعنی مانند مار باریک بود و در سوره اعراف و شعراء ذکر است (ثُعْبانٌ مُبِينٌ) اژدهای اشکار بود پس لفظ حَيَّةٌ به هر دو شامل است در اینجا مقصد انقلاب حقیقت است که از چوب مار ساخته میشود و بر این لفظ حَيَّةٌ کامل دلالت میکند -
[۲۱] معلوم شد که از اسباب ظاهری ترس خوردن طبعی منافات به کمال ندارد - و از این آیات معلوم شد که کدام معجزه که بود یعنی از عصا مار شدن و دوباره به عصا برگشتن این در اختیار موسیٰ علیه السلام نبود از این سبب به او نسبت را نکرد - و انداختن عصا و باز گرفتن آن کار های اختیاری است معجزات نیست پس نسبت او را به موسیٰ علیه السلام کرد -
[۲۲] در این آیت معجزه دوم ذکر شده است (جَنَاحِكَ) جناح به معنی بازو است باز مراد از آن پهلو است یعنی زیر بازو (سُوءٍ) به معنی آن مرض و نقصان است که انسان را غمگین میسازد در معجزه اول به غلبه حجت موسیٰ علیه السلام اشاره است و در دوم به روشنی و به وضاحت دلیل اشاره است -
[۲۳] مراد از این هلاکت فرعون و قوم او است به سبب انکار کردن از معجزات از سببی که این دلیل اشکار قدرت و توحید اللّه تعالٰی است -