لَهُمْ فِيهَا زَفِيرٌ وَهُمْ فِيهَا لَا يَسْمَعُونَ ﴿۱۰۰﴾ إِنَّ الَّذِينَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِنَّا الْحُسْنَى أُولَئِكَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ ﴿۱۰۱﴾ لَا يَسْمَعُونَ حَسِيسَهَا وَهُمْ فِي مَا اشْتَهَتْ أَنْفُسُهُمْ خَالِدُونَ ﴿۱۰۲﴾ لَا يَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَكْبَرُ وَتَتَلَقَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ هَذَا يَوْمُكُمُ الَّذِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ ﴿۱۰۳﴾

باشد برای آنها در آنجا فغان و ایشان در آن هیچ چیز نمی شنوند ﴿۱۰۰﴾
هرآئينه کسانیکه سابق مقرر شده برای ایشان از طرف ما جنت آنها از جهنم دور شدگانند ﴿۱۰۱﴾
نمی شنوند در آن شف شف جهنم را و ایشان باشند در آنچه خواهد نفسهای ایشان جاوید ﴿۱۰۲﴾
غمگین نمیکند ایشان را هیبت بزرگ و پیش آید ایشان را ملائيک (میگویند) این آن روز شماست که به شما وعده داده شده بود ﴿۱۰۳﴾

[۱۰۰] (زَفِيرٌ) نفس کشیدن شخص افسرده است که از دل آن می برآید مراد از آن افسوس کردن است و مانند در سوره هود (۱۰۶) ذکر است چون در این آیت یک نوع مشرکان ذکر اند از این سبب صرف زفیر ذکر کرد و در سوره هود به شقوا تعمیم کرده است لذا در عذاب به زفیر و شهیق هر دو تعمیم کرده است واللّه اعلم (لَا يَسْمَعُونَ) یعنی شور اهل جهنم به گونه زیاده میباشد که سخنی کسی شنیده شده نمی تواند و این آیت دلیل است که آلِهه بتان نیستند بلکه اهل عقل اند زیرا که این صفات بتان شده نمی تواند -
[۱۰۱] بعد از تخویف اخروی بشارت جنت است این جواب آن وهم است اگر کسی وهم کند که لفظ آلِهه که در آیت پیش گذشت شامل به آن صالحین است که عبادت آنها شده است در این آیت استثناء آن شد - و مراد از (سَبَقَتْ) وعده جنت برای محسنین است (الْحُسْنَى) مراد از این سعادت یا جنت است و در این ملائيک ، عزیر ، عیسیٰ و دیگر صالحین داخل اند -
[۱۰۲] اگر سوال کرده شود که تعارض این است به همراه سوره مریم (۷۱)؟ جواب اول این است که در آن آیت وارد به معنی داخل شدنی نیست بنابریک تفسیر - جواب دوم این است که مطلب در این آیت است که بعد از داخل شدن به جنت هیچ شف شف نمیشود پس تعارض نمی آید (مَا اشْتَهَتْ) یعنی هر مطلوب و محبوب برایش حاصل میگردد و از هر ضرر و مرهوب محفوظ میباشد -
[۱۰۳] مانند این در سوره نمل (۸۹) است و مراد از فزع اکبر هیبت روز قیامت است در آن ذبح الموت (ذبح مرگ) نیز داخل است چنانچه در حدیث صحیح ذکر است و ملاقات ملائيک به ایشان در هنگامیکه از قبر بر میخزیند و بر دروازه جنت است -