قَدْ أَفْلَحَ ۸۱۹ المؤمنون
وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ ﴿۸﴾ وَالَّذِينَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ ﴿۹﴾ أُولَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ ﴿۱۰﴾ الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿۱۱﴾ وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾ ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾ ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ﴿۱۴﴾ ثُمَّ إِنَّكُمْ بَعْدَ ذَلِكَ لَمَيِّتُونَ ﴿۱۵﴾
و کسانی که ایشان امانت های خود و عهد خود را رعایت کنندگانند ﴿۸﴾
و کسانی که بر نماز های خود مواظبت کنندگانند ﴿۹﴾
این کسان ایشان حق داران اند ﴿۱۰﴾
کسانی که حق دار میشوند جنت فروس را ایشان در آن جاویدانند ﴿۱۱﴾
و هرآئينه آفریدیم انسان را از گل بیخته شده ﴿۱۲﴾
پس گردانیدیم آنرا نطفه در قرارگاه استوار ﴿۱۳﴾
پس شکل دادیم آن نطفه را خون بسته پس شکل دادیم خون بسته را پاره گوشت پس گردانیدیم پاره را استخوان دار پس پوشانیدیم استخوانها را گوشت باز آفریدیم او را به آفرینش دیگر پس برکات دهنده است اللّه تعالٰی که زیبا از شکل ساختگان است ﴿۱۴﴾
باز هرآئینه شما بعد از آن میمرید ﴿۱۵﴾
[۸] این صفت ششم است و امانات به همه مسئولیت های دینی و دنیوی شامل است و مراد از عهد آن اموری است که انسان بر خود لازم بگرداند اگر حقوق اللّه باشد یا حقوق العباد باشد -
[۹] این صفت هفتم است و مراد از محافظت تمام شروط و ارکان اند و مداومت به نماز و به طریقه سنت اداکردن و از مفسدات و مکروهات نگه داشتن است ، خشوع صفت قلبی و باطنی بود - و محافظت صفت ظاهری است -
[۱۱،۱۰] این بیان فلاح است که در آیت اول ذکر شد و مراد از وراثت استحقاق است مانند که وارث حق دار میراث است همچنین ایشان حق دار جنت اند -
[۱۲] این دلیل اول عقلی انفسی است مراد از انسان آدم علیه السلام است مراد از (سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ) این است که گِل نرم که در مشت گرفته شود و فشار داده شود از بین انگشتان گل برآید به آن سلالة گفته میشود -
[۱۴،۱۳] (جَعَلْنَاهُ) مراد از ضمیر اولاد آدم علیه السلام است به قرینه سوره سجده (۸) و شش حالات آفریدن انسانهای عام را ذکر کرده است - و مانند این در سوره حج گذشته است و مراد از خلق آخر پس از انداختن روح الی مردن همه حالات مراد است (فَتَبَارَكَ اللَّهُ) دعویٰ سوره است و معنی آن در سوره اعراف گذشته است و احسن به معنی استوار و محکم است یا خلق به معنی ساختن شکل است و احسن به معنی زیبا است -
[۱۵] این حکم عام است ، به انبیاء و اولیاء نیز شامل است -