قَدْ أَفْلَحَ ۸۲۵ المؤمنون
إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ ﴿۴۶﴾ فَقَالُوا أَنُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنَا وَقَوْمُهُمَا لَنَا عَابِدُونَ ﴿۴۷﴾ فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُوا مِنَ الْمُهْلَكِينَ ﴿۴۸﴾ وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ ﴿۴۹﴾ وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً وَآوَيْنَاهُمَا إِلَى رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ ﴿۵۰﴾ يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ ﴿۵۱﴾ وَإِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ ﴿۵۲﴾
بسوی فرعون و سرداران او پس تکبر کردند و بودند قومی زور آور ﴿۴۶﴾
پس گفتند ایشان آیا ایمان آریم به دو آدمی مانند ما و قوم ایشان ما را عبادت کنندگان اند ﴿۴۷﴾
پس دروغگو کردند ایشان را پس گشتند از هلاک کرده شدگان ﴿۴۸﴾
و هرآئينه دادیم موسیٰ علیه السلام را کتاب تا ایشان هدایت یابند ﴿۴۹﴾
و گردانیدیم پسر مریم علیه السلام و مادرش را نشانی و جای دادیم ایشان را به یک زمین بارور که جای آرام بود و آب چشمه زار بود ﴿۵۰﴾
(گفته بودیم ما) ائ رسولان بخورید از چیزهای حلال و کنید عمل نیک هرآئينه من به اعمال که میکنید دانایم ﴿۵۱﴾
و هرآئينه این است دین شما دین واحد و من رب شمایم پس بترسید از من ﴿۵۲﴾
[۴۹] تورات صرف به موسیٰ علیه السلام نازل شده بود از این سبب در این آیت خاص ذکر موسیٰ علیه السلام را کرد و دادن تورات بعد از اهلاک فرعون بود برای هدایت بنی اسرائيل -
[۵۰] این هم دلیل نقلی از عیسیٰ علیه السلام و مادر اوست که ایشان در برکات محتاج اللّه تعالٰی اند (آيَةً) را مفرد از سببی ذکر کرد که آفریدن عیسیٰ علیه السلام از مادر بغیر مرد بود ، این یک آیت است یا آيَةً به معنی جنس آیت است پس به حالات مریم علیه السلام و حالات عیسیٰ علیه السلام اشاره است - (رَبْوَةٍ) هر زمین بارور که سطح آن بلند باشد و مراد از (قَرَارٍ) این است که همه اسباب اقامت در آن موجود بودند - و مراد از (مَعِينٍ) این که چشمه های آب در آن موجود بودند و در این اختلاف است که این رمله بود یا بیت المقدس با دمشق بود - و سبب این بود که پادشاه یهودی ظالم بود او اراده کرده بود که عیسیٰ علیه السلام را قتل کند لذا مریم علیه السلام و عیسیٰ علیه السلام برای حفاظت جان خود هر دو هجرت کردند -
[۵۱] از این الی (۷۷) باب سوم است در این دلیل نقلی اجمالی از همه انبیاء ذکر میکند باز زجر بر تفرق مردم است باز زجرها است با ذکر کردن چهارده اوصاف قبیحه مشرکین و در میان هفده صفات مومنان را ذکر میکند و در اخیر باب تخویف دنیوی در دو آیات است ، در این آیت (۵۱) توجیه بهتر این است که این حکم به همه رسولان داده شده بود و در اینجا قلنا پنهان مراد است ، یعنی چون در آیات گذشته مدد از طرف اللّه تعالٰی برای انبیاء علیهم السلام ذکر شد پس در این آیت اشاره به سبب این مدد است - و اشاره است که همه انبیاء بندگان محکوم اللّه تعالٰی اند پس ایشان در دادن برکات به همراه اللّه تعالٰی شریک شده نمی توانند و (الطَّيِّبَاتِ) برای آن چیزهای خوراکی گفته میشود که از شبهات شرک و حرمت پاک باشد و خوراک پاک حلال سبب عمل صالح میباشد از این سبب پیش ذکر کرد - و مراد از عمل صالح عمل موافق وحی الٰهی است -
[۵۲] این دلیل است که خوراک حلال خوردن و موافق به وحی عمل کردن دین اتفاقی همه پیغمبران است - در (فَاتَّقُونِ) مراد این است که از خوراک حرام و عمل مخالف شرع خود را نگه دارید همچنین در سوره انبیاء گذشته است در آن سوره دعاها و عبادات انبیاء علیه السلام را ذکر کرده بود ، زیرا برای این امت فرمود (فَاعبُدونِ) و در این آیات تقویٰ را ذکر کرد که از حرام خویش را نگه دارید ، که به آیت پیش مناسب است -