مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِنْ وَلَدٍ وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إِلَهٍ إِذًا لَذَهَبَ كُلُّ إِلَهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلَا بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ ﴿۹۱﴾ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۹۲﴾ قُلْ رَبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ ﴿۹۳﴾ رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۹۴﴾

نگرفته است اللّه تعالٰی هیچ فرزندی و نیست با او برابر کسی متصرف آنگاه میبرد هر صاحب اختیار چیزیکه آفریده است و هرآئينه غلبه میکرد بعضی ایشان بر بعضی (یعنی بر یکدیگر) پاک است اللّه تعالٰی از آنچه بیان میکنند ﴿۹۱﴾
عالم بر هر نهان و اشکار است پس بلندتر است از آنچه با او شریک می آرند ﴿۹۲﴾
بگو ائ رب من اگر تو نشان میدهی مرا عذابی که بایشان وعده شده ﴿۹۳﴾
ائ رب من پس داخل مگردان مرا در قوم ظالمان ﴿۹۴﴾

[۹۱] این بیان آن حق است که در آیت پیش ذکر کرد و رد بر عقیده اتخاذ ولد است (که شریک ادنیٰ میباشد) و رد بر آن شریکی است که به همراه اللّه تعالٰی در صفت تصرف یا در حق الوهیت برابر میدانند - و حاصل دلیل این است که اِلَه به صاحب اختیار مستقل گفته میشود پس اگر کسی دیگر الَه باشد پس او پیدایش میکرد و باز مخلوق خود را از دیگری ضرور جدا میکرد برای اینکه تصرف مستقل در آن کند و در این وقت بر حصه الٰه دیگر ضرور غلبه و تسلط میکرد و نزاع با او میکرد از سببی که یک الٰه تصرف و حق الٰه دیگری را قبول ندارد زیرا که در الوهیت او نقص می آید و چون یکی بردیگری غلبه میکرد پس او مغلوب الٰه شده نمی تواند - و این دلیل یقینی قطعی است چنانچه تفصیل این در سوره انبیاء:(۲۲) گذشته است (عَمَّا يَصِفُونَ) اشاره به نسبت ولد و شریک اللّه تعالٰی است از سببی که ولدیت و شرکت صفات است -
[۹۲] چون در دلایل پیش تصرف اللّه تعالٰی ذکر شد پس در این آیت صفت علم او را ذکر میکند و با او تفریع است بر این دلیل به رد شرک - تسبیح به صفات تعلق دارد و علو به ذات تعلق دارد از این جهت به همراه اولی یصفون و به همراه دومی یشرکون ذکر کرد -
[۹۴،۹۳] در این آیات به عذاب دنیوی اشاره است برای مشرکان و همچنین تعلیم یک ادب دعا برای دعوت کننده است در (فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ) مراد این است که مرا از سبب عذاب ایشان دور نگه دار که آن شرک و ظلم است و در حدیث ترمذی نیز مانند این دعا را ذکر کرده است ، و اذا اردتَّ فِی الناس فتنتهً فاقبضنی الیک غیر مفتونً -