قَدْ أَفْلَحَ ۸۵۹ النور
لَيْسَ عَلَى الْأَعْمَى حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُمْ مَفَاتِحَهُ أَوْ صَدِيقِكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا فَإِذَا دَخَلْتُمْ بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَى أَنْفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿۶۱﴾
نیست بر کور گناه و نه بر لنگ گناه و نه بر مریض گناه و نه بر نفسهای تان که بخورید از خانهای خود یا از خانهای پدران خود یا از خانهای مادران خود یا از خانهای برادران خود یا از خانهای خواهران خود یا از خانهای عمو های خود یا از خانهای عمه های خود یا از خانهای ماماهای خود یا از خانهای خاله های خود یا از خانه که مالک هستید کلیدهای آنرا یا دوستان تان نیست بر شما گناه که بخورید یکجا یا تنها تنها پس چون داخل میشوید به خانها پس سلام کنید بر اهل آن پیشکش است از جانب اللّه تعالٰی با برکت مسرور کننده دل همچنین وضاحت میکند اللّه تعالٰی برای شما حکم ها را تا از عقل کار بگیرید ﴿۶۱﴾
[۶۱] این قانون سوم برای دفع کردن حرج است ، به همراه اسباب محبت در میان - مطلب این است که چون انسان با مردم معذور در یکجا خوردن حرج و گناه میداند که نشود از ایشان بیشتر بخورد و همچنین از خانهای پدر و مادر و برادر وغیره خوراک کردن (در وقتی که مالک خانه نباشد) حرج و گناه میداند در این آیت نفی این حرج را میکند - وترغیب است که با این شرکت و طعام خوردن در میان شما محبت پیدا میگردد - همچنین برای دفع حرج و پیدا کردن محبت در این آیت طعام خوردن یکجا و یکی یکی را اجازت داده است و برای محبت سلام دادن را در وقت داخل شدن به این خانها حکم داده است (لَيْسَ عَلَى الْأَعْمَى حَرَجٌ) معنی اول این است که نیست بر شما گناه در طعام خوردن با این معذورین - معنی دوم این است که نیست بر این معذورین گناهی که با شما یکجا طعام بخورند (مِنْ بُيُوتِكُمْ) مراد از این خانه است که در آن زندگی میکند و خودش خرچ میکند - این را از سببی ذکر کرد که مانند که در خوردن طعام از خانه خود حرجی نیست همچنین این خانهای دیگر را نیز چنین بدانید - یعنی اقرباء و دوستان در طعام خوردن از یکی دیگری اندوه نکنند و ابن کثیر گفته است که در بیوتکم خانهای پسران نیز داخل است از سببی که در حدیث ذکر است که مال اولاد مال ولد است (در وقت ضرورت) و صدیقکم دوستی که به این سخن (که دوست از خانه او طعام بخورد) خوشنود میشود (جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا) هر دو جایز است لیکن به جمع طعام خوردن از یک ظرف بهتر است از این سبب جَمِيعًا ذکر کرده است مراد از (فَسَلِّمُوا عَلَى أَنْفُسِكُمْ) اهل مسکونه خانه است اگر چه زن خود و اهل و عیال باشد و برای این (تَحِيَّةً) از سبب گفت که این سبب حیات و دعا حیات است مقرر از جانب اللّه تعالٰی (مُبَارَكَةً) از این سبب گفت که سبب محبت و دوستی و دور کردن بغض و حسد است (طَيِّبَةً) از سببی گفت که شنونده به آن خوشنود میگردد -