تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاءِ بُرُوجًا وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجًا وَقَمَرًا مُنِيرًا ﴿۶۱﴾ وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يَذَّكَّرَ أَوْ أَرَادَ شُكُورًا ﴿۶۲﴾

با برکت است آن ذاتیکه که ساخت در طرف آسمان منزل ها (از ستاره های کلان) و ساخت در آن آفتاب روشن و ماه روشنی دهنده ﴿۶۱﴾
و خاص اللّه تعالٰی اوست آن ذاتیکه ساخته شب و روز را جانشین یکدیگر برای آنکه خواهد که پند گیرد و خواهد شکرگذاری را ﴿۶۲﴾

[۶۱] از این آیت الی اخیر سوره باب چهارم است در این دعوی سوره برای بار سوم است و دو دلایل عقلی است باز پانزده صفات صالحین است و برای آنها بشارت است و اختتام با زجر و تخویف دنیوی است - در این آیت مراد از برکات برکات روحانی است آن صفاتی که اللّه تعالٰی به بندگان صالحین میدهد و این دلیل عقلی است (بُرُوجًا) به ستاره های بزرگ گفته میشود یا مراد از آن جاهای ملائیک نگهبان است یا منزل های اشکار شدن و در این (که بروج وشمس و قمر را ذکر کرده است) اشاره لطیف به تقسیم صالحین است به سه اقسام - نیکان کامل ، بندگان درمیانه ، مومنان عام و این همه روشنی و زینت زمین اند -
[۶۲] این دلیل عقلی آخرین است مراد از (خِلْفَةً) این است که شب و روز بعد یگدیگری زود زود می آیند و معنی دیگر این است که خلیفه و نایب یکدیگر اند در حدیث صحیح آمده است که از کسی وِرد (عبادت روز باقی بماند) در شب کند و اگر از کسی ورد شب فوت شود پس در روز کند به مناسبت این معنی - (لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يَذَّكَّرَ) را ذکر کرده است مراد از يَذَّكَّرَ است که از حالات شب و روز دلیل بر توحید اللّه تعالٰی بگیرد (أَوْ أَرَادَ شُكُورًا) مراد از این طاعت اللّه تعالٰی است بعد از عقیده توحید -