قَالَ أَلَمْ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدًا وَلَبِثْتَ فِينَا مِنْ عُمُرِكَ سِنِينَ ﴿۱۸﴾ وَفَعَلْتَ فَعْلَتَكَ الَّتِي فَعَلْتَ وَأَنْتَ مِنَ الْكَافِرِينَ ﴿۱۹﴾ قَالَ فَعَلْتُهَا إِذًا وَأَنَا مِنَ الضَّالِّينَ ﴿۲۰﴾ فَفَرَرْتُ مِنْكُمْ لَمَّا خِفْتُكُمْ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكْمًا وَجَعَلَنِي مِنَ الْمُرْسَلِينَ ﴿۲۱﴾

گفت فرعون آیا پرورش نکردیم ترا در خانه خود کودک بودی و گذرانیدی در میان ما از عمر خود سالها ﴿۱۸﴾
و کردی آن کار خود را آنچه کرده بودی در حالیکه تو از ناسپاسان بودی ﴿۱۹﴾
گفت موسیٰ علیه السلام کردم آن کار را آنوقت و بودم من از ناخبران ﴿۲۰﴾
پس گریختم از شما چون ترسیدم از شما پس بخشید رب من مرا دانای مضبوط و ساخت مرا از پیغمبران ﴿۲۱﴾

[۱۸] از این آیت مقام دوم الی (۳۳) است در این جوابات چهار شبهات فرعون بر موسیٰ علیه السلام است و تفصیل عالمین برای وضاحت لفظ رب العالمین است و باز اظهار دو معجزات است - در این آیت (۱۸) شبهه اول است یعنی تحقیر موسیٰ علیه السلام به ذکر کردن احسانات یعنی در کودکی تربیت ترا ما کرده ایم و تا جوانی عمر خود را با ما سپری کرده ای ما برای تان طعام و نوشیدنی وغیره داده ایم پس آیا احسان مرا قبول نداری؟ و شبهه دوم که تو عمر را با ما سپری میکردی این دعوی (رسالت) را نمی کردی حالا چگونه دعوی میکنی؟ -
[۱۹] این شبهه سوم است که با وجود احسانات ما شخص قوم ما را قتل کردی و انت من الکافرین یعنی تو با کردن این قتل کافر شده بودی - یا ناسپاسی مرا کرده ای یا اینکه ما را کافر میگوئی در آنوفت تو نیز مانند ما از کافران بودی - این همه معنی مراد شده می تواند -
[۲۰] این جواب شبهه سوم است این جواب را از سببی پیش آورد که این اعتراض دینی و بدنامی بود لذا پاکی او در پیش بکار است (مِنَ الضَّالِّينَ) مراد از این گمراهی در مقابل هدایت هرگز نیست از سببی که انبیاء علیهما السلام از گناهان معصوم اند - بلکه مراد از ضلال خطائی است یعنی من اگاه نبودم که این قبطی به یک مشت میمیرد یعنی من اراده قتل را نکرده بودم بلکه به اراده دفع کردن او را مشت زده بودم - و قتل خطائی گناه نیست - دوم اینکه ضلال به معنی ناخبری است مانند وَوَجَدَكَ ضَالًّا فَهَدَى ، الضحیٰ (۷) یعنی برای من از جانب اللّه تعالٰی هیچ وحی و خبر نیامده بود که قتل کردن قبطی که ظلم نیز میکند و در دار حرب باشد و کافر باشد ناجایز است پس معلوم شد که کسی که با این قتل به موسیٰ علیه السلام نسبت گناه کبیره را میکند پس خودش در این گناه کبیره گرفتار شد از سببی که قتل کردن کافر که ظلم نیز میکند و در دار حرب باشد و از جانب اللّه تعالٰی در باره این از پیش حکم نیز نیامده باشد و قصد قتل آن نیز نباشد این با نبوت هیچ منافات ندارد (چنین در تفسیر قرطبی ذکر کرده است) صرف این سخن شده میتواند که از موسیٰ علیه السلام بی احتیاطی شده بود پس کار خلاف اولیٰ است که با شان مقربین مناسب نبود از این سبب موسیٰ علیه السلام از آن استغفار کرده است (چنانچه در سوره قصص خواهد آمد) و اللّه تعالٰی برایش آمرزش کرده است -
[۲۱] یعنی هجرت من از وطن از سبب دنیا پرستی یا سرکشی نیست بلکه از سبب خوف و ظلم شما است (فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكْمًا) جواب شبهه دوم است یعنی از قول وَلَبِثْتَ فِينَا مِنْ عُمُرِكَ سِنِينَ ، یعنی من دعوی رسالت را از خود نمی توانستم لیکن چون بعد از هجرت اللّه تعالٰی برای من اگاهی و رسالت داد از این سبب حالا دعوی رسالت را میکنم -