أَمَّنْ خَلَقَ ۹۶۰ العنكبوت
الم ﴿۱﴾ أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ ﴿۲﴾
الف لام میم ﴿۱﴾
آیا گمان میکنند مردم که گذاشته شوند از این سبب که میگویند که ما ایمان آوردیم و حال اینکه ایشان امتحان کرده نشوند ﴿۲﴾
ربط: این به سوره القصص از چند وجوه است اول اینکه در سوره القصص تشجیع به مومنان بود به واقعه موسیٰ علیه السلام پس در این سوره تشجیع ذکر میکند با واقعات نوح و ابراهیم و لوط و شعیب علیهم السلام ، دوم اینکه در آن سوره تشجیع بود به آمدن مصیبت ها اجمالاً حالا در این سوره تفصیل آنها را ذکر میکند -
دعویٰ این سوره: دو دعوی آن است دعوی اول تشجیع است به گذشتاندن مصیبت ها و زحمات در دعوت و توحید و این در آیت (۲) دوم است - دعوی دوم عدم نجات مخالفین از عذاب است در دنیا و آخرت و این در (۴) است و دعوی توحید در بین سوره به طریقه مثال است -
خلاصه این سوره است:
که به چهار باب تقسیم شده است باب اول الی (۱۴) است در این باب هر دو دعوی را ذکر کرده است و بعد از آن چهار ابتلاءآت را ذکر میکند - اولی مجاهده کامل کرده در (۶) دوم دعوت والدین به شرک در (۸) سوم اذیت از طرف مردم عام در (۱۰) - چهارم دعوت مکذبین مداهنین به شرک و به ترک کردن توحید -
[۱] این از مقطعات است تفصیل آن گذشته است -
[۲] این دعوی اول سوره است یعنی صرف ایمان (اگرچه به اخلاص باشد) برای نجات یافتن از جهنم کافی نیست بلکه به همراه دعوی ایمان تکالیف و مصیبت ها ضرور می آیند (أَنْ يُتْرَكُوا) اینجا در عبارت تقدیر است یعنی مِنَ الاِفتِنَانِ (از ابتلاء) و وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ تفصیل آن است (وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ) فتنه و امتحان به دو نوع است اول تکلیف تکوینیه یعنی مخالفت مردم و از طرف آنها دشنام ، فتویٰ های غلط چسپاندن ، کشتن و امراض وغیره آمدن دوم تکالیف شرعیه عبادات ، هجرت ، جهاد وغیره هر دو نوع به ایمان لازم است -