وَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِينَ ﴿۱۱﴾ وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَايَاكُمْ وَمَا هُمْ بِحَامِلِينَ مِنْ خَطَايَاهُمْ مِنْ شَيْءٍ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿۱۲﴾ وَلَيَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَيُسْأَلُنَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَمَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿۱۳﴾

و هرآئينه اشکار خواهد کرد اللّه تعالٰی آنهای را که ایمان آورده اند و هرآئينه اشکار خواهد کرد منافقان را ﴿۱۱﴾
و میگویند کسانی که کفر کرده اند به کسانی که ایمان آورده اند پیروی کنید راه ما را و می برداریم گناهان شما را و نیستند ایشان بردارنده از گناهان ایشان هیچ چیزی را هرآئينه ایشان البته دروغگویانند ﴿۱۲﴾
و هرآئينه خواهند برداشت بارهای خود را و بارهای گمراه کردن را به همراه بارهای خود و هرآئينه پرسیده شوند در روز قیامت و از آنچه که ایشان افتراء میکردند ﴿۱۳﴾

[۱۱] این نتیجه ابتلاء پیش است یعنی کسی که در هنگام اذیت و مخالفت مردم برحق ثابت بماند پس او مومن صحیح است در (۳) نتیجه ابتلاء های عام بود که با آن صدق و کذب معلوم میگردد و در این آیت ابتلاء متعلق به آمنا بود که سبب معرفت اخلاص و از منافقت است -
[۱۲] این امتحان چهارم است یعنی کافران مشرکان به شرک دعوت میدهند و ترغیب پنهان کردن حق را میدهند و میگویند که آزار گناه آن به دوش ماست ، زمحشری و خطیب شربینی گفته است که این نوع حالات در مسلمانان نیز آغاز شده دعوت پنهان کردن حق و گناه کردن را میدهند و میگویند که آزار گناه آن بدوش ماست (وَلْنَحْمِلْ خَطَايَاكُمْ) این به معنی شرط است یعنی اگر شما بر راه ماشوید پس ما ذمه دار گناهان شما میشویم رد آنرا به دو طریقه کرد اول (وَمَا هُمْ بِحَامِلِينَ) مانند که لاتزروازرة وزر آخریٰ در سوره فاطر (۱۸) و سوره نجم (۳۸) - و دوم إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ -
[۱۳] این رد بر قول آنها به طریقه سوم است و تخویف اخروی است (وَأَثْقَالًا) مراد از این آن گناهانی است که به سبب دعوت گمراهی بر ایشان بار میشود مانند که سوره نحل (۲۵) است -