النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا كَانَ ذَلِكَ فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا ﴿۶﴾ وَإِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثَاقَهُمْ وَمِنْكَ وَمِنْ نُوحٍ وَإِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَأَخَذْنَا مِنْهُمْ مِيثَاقًا غَلِيظًا ﴿۷﴾ لِيَسْأَلَ الصَّادِقِينَ عَنْ صِدْقِهِمْ وَأَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا أَلِيمًا ﴿۸﴾

نبی بسیار مهربان است بر مومنان از نفس های ایشان و زنان او مادران ایشانند و صاحبان قرابت بعضی ایشان مستحق اند (در میراث) با بعضی در حکم اللّه تعالٰی از مومنان و مهاجران مگر آنکه کردن است با دوستان خود نیکوئي این (حکم اللّه تعالٰی) در کتاب نوشته شده ﴿۶﴾
و چون گرفتیم از تمام پیغمبران عهد ایشان را و از تو خاص و از نوح علیه السلام و ابراهیم علیه السلام و موسیٰ علیه السلام و عیسیٰ علیه السلام پسر مریم و گرفتیم از ایشان عهد محکم ﴿۷﴾
تا بپرسد راستگویان را از قول راستی ایشان و مهیا کرده است برای کافران عذاب دردناک ﴿۸﴾

[۶] این خطاب دوم به مومنان در باره عظمت شان نبی صل اللّه وعلیه وسلم و زنهای او است (أَوْلَى) معنی این است که بسیار شفقت کننده و مهربان بر مومنان از نفس های ایشان است از سببی که نفس او را اکثر به خواهشات می خواند و آن سبب هلاکت است و پیغمبر در هر حال به هدایت و نجات میخواند - پس اشکار شد که شفت او از نفس ها بلکه از پدران ایشان نیز زیاده است (وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ) مراد از این تشبیه به مادران است در واجب شدن به تعظیم برای ایشان و در همیشه حرام شدن نکاح ایشان یعنی بر زنهای او نیز سخن های عیب مگوئید مانند مادران تان بدانید (وَأُولُو الْأَرْحَامِ ) با این جمله یک وهم را دفع میکند او این است که چون نبی صل اللّه وعلیه وسلم مانند پدر امت است و زنهای او مادران شما اند پس میراث آنها نیز حق این امت خواهد بود؟ جواب داده شد که تعلق میراث به نسب است و مراد از الوالارحام قرابت نسب است (إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا) مراد از اولیاء دوستان از سبب ایمان و هجرت اند و مراد از معروف وصیت کردن ، هدیه دادن و احسان کردن است -
[۸،۷] دراین خطاب پنجم به رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم درباره وعده برای دعوت است - و ربط آن به آیت پیش این است که در آن ثابت شد که نبی بسیار شفقت و رحم برامت میکند حالا در این آیت سبب آنرا ذکر میکند که این نبی داعی است و برای داعی لازم است که شفقت کند مانند پدر بر اولاد خود (مِيثَاقًا) مراد از این میثاق دعوت و تبلیغ است به توحید و تصدیق کردن برای یکدیگر -