هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ ﴿۶۳﴾ اصْلَوْهَا الْيَوْمَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ ﴿۶۴﴾ الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿۶۵﴾ وَلَوْ نَشَاءُ لَطَمَسْنَا عَلَى أَعْيُنِهِمْ فَاسْتَبَقُوا الصِّرَاطَ فَأَنَّى يُبْصِرُونَ ﴿۶۶﴾ وَلَوْ نَشَاءُ لَمَسَخْنَاهُمْ عَلَى مَكَانَتِهِمْ فَمَا اسْتَطَاعُوا مُضِيًّا وَلَا يَرْجِعُونَ ﴿۶۷﴾ وَمَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَكِّسْهُ فِي الْخَلْقِ أَفَلَا يَعْقِلُونَ ﴿۶۸﴾

این جهنم است آنکه وعده داده می شدید ﴿۶۳﴾
در آئيد در آن امروز به سبب آنکه کفر میکردید ﴿۶۴﴾
امروز مهر می نهیم بر دهن های ایشان و سخن میگوید با ما دستهای ایشان و گواهی میدهد پاهای ایشان به آن کارهای که میکردند ﴿۶۵﴾
و اگر خواهیم نابود کنیم چشمهای ایشانرا پس پیش شوند بسوی راه پس چگونه ببینند ﴿۶۶﴾
و اگر خواهیم تبدیل کنیم صورت های ایشانرا (ایستاده خواهند بود) در جاهای ایشان پس نتوانند پیش رفتن و نتوانند بازگشتن ﴿۶۷﴾
و هرکرا عمر دراز دهیم پس ضعیفی پدید آوریم در اعضای او آیا پس ایشان عقل ندارند ﴿۶۸﴾

[۶۴،۶۳] یعنی جهنم برای ایشان اشکار خواهد شد پس این گونه خطاب برای ایشان خواهد شد پس اشکار شد که پیش حال میدان حشر بود و باز به جهنم داخل کرده خواهند شد -
[۶۵] در این تخویف اشاره است که اللّه تعالٰی در آخرت فیصله را صرف به علم خود نمی کند بلکه مانند فیصله های دنیا به اقرار و شهادت ها میکند (الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ) وجه مشهور آن این است که ایشان از شرک انکار خواهند کرد مانند که در سوره انعام (۲۳) و حٰم مؤمن (۷۴) است و این انکار ایشان دروغ است پس دهن های ایشان بسته کرده میشود یا از این سبب که اقرار غیر ناطق حجت کامل است به نسبت اقرار ناطق -
[۶۶] این تخویف دنیوی است ربط این است که چون در آیت گذشته بسته کردن دهن ها را ذکر کرد در این آیت ذکر میکند که اللّه تعالٰی در دنیا نیز قادر است که چشم های ایشان را بسته کند (لَطَمَسْنَا) طمس در اصل به آن نابینائی گفته میشود که شگاف چشم هم نمی باشند و آبرو و مژگان ایشان نیز نمی باشند -
[۶۷] این تخویف دنیوی دوم است در آیت گذشته صرف طمس چشم بود و صورت انسانیه باقی است و در آین مسخ کردن همه صورت و شکل انسانی مراد است که سنگ شود یا شادی و خنزیر از او ساخته شود -
[۶۸] این دلیل ماقبل است یعنی اللّه تعالٰی به زائل کردن قوت قادر است از سببی که در حالت پیری تمام طاقت های ظاهری و باطنی را ضعیف میسازد لیکن انبیاء علیه السلام از این محفوظ اند - (الْخَلْقِ) مراد از این شکل و اعضاء و قوت ها است -