وَمَا يَسْتَوِي الْأَعْمَى وَالْبَصِيرُ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَلَا الْمُسِيءُ قَلِيلًا مَا تَتَذَكَّرُونَ ﴿۵۸﴾ إِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ لَا رَيْبَ فِيهَا وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۵۹﴾ وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ ﴿۶۰﴾ اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ ﴿۶۱﴾

و برابر نیستند کور و بینا و آنهای که ایمان آوردند و اعمال کردند مطابق به سنت و نه بدکار بسیار اندک پند میگرید شما ﴿۵۸﴾
به تحقیق قیامت آمدنی است نیست شک در آن لیکن اکثر مردمان ایمان نمی آورند ﴿۵۹﴾
گفته است پروردگار شما حاجات بخواهید از من من بر می آورم حاجات شما را به تحقیق آنهای که تکبر میکنند از دعا من زود است درآیند در جهنم ذلیل شدگان ﴿۶۰﴾
اللّه تعالٰی همان ذاتی است که آفرید برای شما شب (تاریکی) را تا آرام کنید در آن و روز را روشن به تحقیق اللّه تعالٰی صاحب فضل است بر مردمان و لیکن اکثر از مردمان شکر نمی کنند ﴿۶۱﴾

[۵۸] این نیز استدلال بر اثبات قیامت است به طریقه دلیل لّمی یعنی فرق میان این فریقین در دنیا در عقیده و عمل دلیل است به فرق کردن میان جزا و سزا و میدان جزا و سزا غیر میباشد از میدان عمل پس اشکار شد که قیامت حق است -
[۵۹] این نتیجه دو دلایل پیش است -
[۶۰] چون در قیامت برای نجات عقیده و عمل توحید ضروری است حالا در این ایت به توحید فی الدعاء (که دعویٰ سوره است) ترغیب میدهد و این دلیل وحی برای اثبات دعوی است (أَسْتَجِبْ لَكُمْ) چون مراد از دعا دعا شرعی است که آن مشروط به شرط ها در آیات های دیگر و احادیث است و با آن استجابت لازم است از این سبب با استجب قید یکجا نکرده است (يَسْتَكْبِرُونَ) استکبار به طریقه مجادله و به طریقه شرک کردن است (عَنْ عِبَادَتِي) مراد از عبادت دعا به طریقه توحید است و بر این دلالت میکند آن حدیث صحیح که الدعاء هوالعبادة -
[۶۱] در آیت پیش دعوی توحید ذکر شد حالا برای اثبات آن دلایل عقلی ذکر میکند و در این دلایل نعمت های بزرگ بزرگ را ذکر میکند که آفریننده و متصرف اینها صرف اللّه تعالٰی است پس از دیگران حاجات مخواهید - در این دلیل دو نعمت بزرگ ذکر است و اللَّيْلَ را پیش ذکر کرده است از سببی که در حساب ماه شب مقدم بر روز میباشد و لفظ الناس را برای تاکید زجر دو بار ذکر کرد یا در (الناس) اول همه انسانها مراد است و در دوم اکثر مراد است