وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِمَا ضَرَبَ لِلرَّحْمَنِ مَثَلًا ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ كَظِيمٌ ﴿۱۷﴾ أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ ﴿۱۸﴾ وَجَعَلُوا الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَنِ إِنَاثًا أَشَهِدُوا خَلْقَهُمْ سَتُكْتَبُ شَهَادَتُهُمْ وَيُسْأَلُونَ ﴿۱۹﴾ وَقَالُوا لَوْ شَاءَ الرَّحْمَنُ مَا عَبَدْنَاهُمْ مَا لَهُمْ بِذَلِكَ مِنْ عِلْمٍ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ ﴿۲۰﴾

و چون مژده داده شود یکی از ایشان را به آنچه بیان میکند برای رحمان در صفت پس شود روی او سیاه و او پر از غم میباشد ﴿۱۷﴾
آیا (ایشان نسبت میکنند به اللّه تعالٰی) آنکه پرورش داده میشود در زیور حال آنکه او در حالت مجادله صاف سخن گفته نمی تواند ﴿۱۸﴾
و می پندارند ملائک را آنهای که ایشان بندگان رحمان اند زنان آیا دیده اند آفرینش ایشان را البته نوشته میشود بیان ایشان و پرسیده میشوند ﴿۱۹﴾
و میگویند اگر میخواست رحمان ما پرستش نمی کردیم ایشان را نیست ایشان را به این هیچ دلیل نیستند ایشان مگر از روی حدس سخن میگویند ﴿۲۰﴾

[۱۷] در این زجر و رد به طریقه دیگر است که آن مخلوق را که شما طبعاً برای خود بد میدانید نسبت آنرا به اللّه تعالٰی میکنید اینکه بی عزت کردن اللّه تعالٰی است به بی عزتی بسیار -
[۱۸] در این زجر به طریقه دیگر است یعنی زنان به نسبت مردها جنس ضعیف اند پس چگونه نسبت این جنس ضعیف را به اللّه تعالٰی میکنید که علیم و قدیر است و ضعف آن به دو طریقه ذکر است یک ضعف زینت زنان است از سببی که زنان بدون زیورات زشت اشکار میشوند و مرد در زینت خود محتاج زیور نیست ضعف دوم از کلام و مقابله کردن در سخن است که از سبب حیا مقصد و دلیل خود را کامل اشکار کرده نمی تواند (أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ) این دلیل است که برای زنان زیورات نقره و طلا جائز است و در این احادیث بسیار وارد است و کدام احادیث که در باره منع استعمال طلا آمده است آن در نزد بعضی محدثین در آن حالت حمل است که زکوة او را ادا نمی کند و در بعضی حمل است به خلاف اولیٰ و بر حالت اسراف -
[۱۹] در پیش زجر بر این قول بود که ایشان ملائک را بنات اللّه تعالٰی میگفتند حالا زجر است که ملائک را مونث میگویند و صفات ایشان را به تأنیث میکنند (الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَنِ) این عقیده صحیح در باره ملائک است در جواب آنهای که پرسان کند ملائک مذکر اند یا مؤنث اند و این رد بر آنهای است که ملائک را معبود میشمارند (إِنَاثًا) مانند که در فارسی به یک ملک فرشته میگویند ودر پشتو به آن فریښته یا ملائکه میگویند این الفاظ نیز مونث اند استعمال این الفاظ جائز نیست صحیح این است که ایشان بندگان اللّه تعالٰی اند (وَيُسْأَلُونَ) یعنی از ایشان پرسان این دلیل میشود که شما به کدام سبب پیروی سخن بدون دلیل را میکنید - شربینی گفته است این دلیل است که قول بدون دلیل کار منکر است و تقلید حرام است سبب بسیار بدی ها است -
[۲۰] این زجر دیگر به عمل شرکی آنهاست که عبادت ملائک را میکنند و همچنین دلیل باطل را ذکر میکنند که مشیّت (رضای) اللّه تعالٰی بر این شرک است و این نیز دلیل دیرین مشرکان است - تا اینجا اشکار شد که مشرکین بالملائکه پنج نوع کفر کرده اند اول اینکه برای اللّه تعالٰی عقیده جزء (ولد) را داشته اند - دوم اینکه ملائک را بنات اللّه میدانند - سوم اینکه برای ملائک زنان میگویند چهارم اینکه عبادت آنها را میکنند و پنجم اینکه مشیت آنرا به اللّه تعالٰی میکنند یعنی کار نیک میدانند -