إِلَيْهِ يُرَدُّ ۱۲۱۹ الجاثية
وَقِيلَ الْيَوْمَ نَنْسَاكُمْ كَمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُمْ مِنْ نَاصِرِينَ ﴿۳۴﴾ ذَلِكُمْ بِأَنَّكُمُ اتَّخَذْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ هُزُوًا وَغَرَّتْكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فَالْيَوْمَ لَا يُخْرَجُونَ مِنْهَا وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ ﴿۳۵﴾ فَلِلَّهِ الْحَمْدُ رَبِّ السَّمَاوَاتِ وَرَبِّ الْأَرْضِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿۳۶﴾ وَلَهُ الْكِبْرِيَاءُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۳۷﴾
و گفته شود امروز ما فرو میگذاریم شما را چنانچه فرو گذاشته بودید شما ملاقات روز شما را که این است و جای بودوباش شما آتش است و نیست شما را هیچ مددگاری ﴿۳۴﴾
این به سبب آن است که گرفته بودید شما آیات اللّه تعالٰی را به مسخره و فریب داده بود شما را زندگانی دنیا پس امروز بیرون کرده نشوند از آتش و نه از ایشان قبول کرده شود توبه ﴿۳۵﴾
پس خاص اللّه تعالٰی راست ستایش خدا بودن پروردگار آسمانها و پروردگار زمین است وپروردگار همه عالمها است ﴿۳۶﴾
و خاص او را است بزرگی در آسمانها و زمین و خاص اوست غالب با حکمت ﴿۳۷﴾
[۳۴] این نیز در تخویف داخل است -
[۳۵] این سبب ها را ذکر میکند برای پیش یک سبب استهزاء به آیات وحییه و عقلیه اینکه در این سوره ذکر شد و دوم غفلت به سبب حرص و محبت دنیا که از سبب آن قیامت را فراموش کردند (وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ) از عتاب ماخوذ است مراد از آن ازاله عتاب است در نزد اللّه تعالٰی به قبول کردن عذر یا از عتبیٰ ماخوذ است رجوع کردن یعنی طلب توبه از ایشان کرده نمیشود -
[۳۷،۳۶] این نیز دلایل عقلیه به همراه دعوی توحید است - و همچنین این تفریع به مضمون سوره است - یعنی اللّه تعالٰی با آیات وحییه و عقلیه شریعت را واضح کرده است پس حمد اللّه تعالٰی بر مخلوق واجب است (وَلَهُ الْكِبْرِيَاءُ) به این وهم شرکت را دفع میکند که با حمد اللّه تعالٰی کسی شریک شده نمی تواند از سببی که کبریاء به اللّه تعالٰی خاص است یعنی عظمت، جلال، بقا سلطان، قدرت همه بر اللّه تعالٰی خاص است پس دیگری در حمد و صفات با او شریک شده نمی تواند -