وَيُدْخِلُهُمُ الْجَنَّةَ عَرَّفَهَا لَهُمْ ﴿۶﴾ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ ﴿۷﴾ وَالَّذِينَ كَفَرُوا فَتَعْسًا لَهُمْ وَأَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ ﴿۸﴾ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَرِهُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ ﴿۹﴾ أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ دَمَّرَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلِلْكَافِرِينَ أَمْثَالُهَا ﴿۱۰﴾ ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَأَنَّ الْكَافِرِينَ لَا مَوْلَى لَهُمْ ﴿۱۱﴾ إِنَّ اللَّهَ يُدْخِلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَالَّذِينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَيَأْكُلُونَ كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَامُ وَالنَّارُ مَثْوًى لَهُمْ ﴿۱۲﴾

و داخل میکند ایشان را در جنت تعریف کرده آن جنت را برای ایشان ﴿۶﴾
ائ مومنان اگر مدد کنید اللّه تعالٰی را پس مدد کند شما را و ثابت کند قدمهای شما را ﴿۷﴾
و هرچه کافران اند پس هلاکت است برای ایشان وضایع کرده است اعمال ایشان را ﴿۸﴾
این به سبب آن است که به تحقیق ایشان بد میپندارند آنچه را که نازل کرده است اللّه تعالٰی پس ضایع کرد اعمال ایشان را ﴿۹﴾
آیا پس سیر نمی کنند در ملک که ببینند که چگونه بود آنجام آخری مردمانی که پیش از ایشان گذشته اند تباهی آورد اللّه تعالٰی بر ایشان و برای کافران است مانند آن عذابها ﴿۱۰﴾
این به سبب آنست که هرآئينه اللّه تعالٰی مددگار (دوست) مومنان است و به تحقیق که کافران اند نیست مددگار برای ایشان ﴿۱۱﴾
هرآئينه اللّه تعالٰی داخل میکند آنهای را که ایمان آورده اند و کردند اعمال برابر به سنت به جنت های که جاری است زیر آن جوی ها و کافران که لذت میگیرند (از دنیا) و خوراک میکنند چنانچه خوراک میکنند چهارپایان و آتش مسکن ایشان است ﴿۱۲﴾

[۷] بعد از امر به قتال و با ذکر حالات فریقین تشجیع به جهاد فی سبیل اللّه میدهد و دو حالت مومنان را ذکر میکند با این حالات دو وعده است از جانب اللّه تعالٰی به شرط کردن جهاد - (إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ) نصرت در اصل داخل شدن در گروه و گروه بازی گفته میشود و به آن همکاری نیز گفته میشود یعنی اللّه تعالٰی دین را فرستاده است و نبی صل اللّه وعلیه وسلم را فرستاده است و دین را پیش میبرد این کار اللّه تعالٰی است پس در این (در پیش بردن دین) همراهی کردن را نصرت میگویند -
[۸] این یک نوع نصرت الٰهیه به همراه مومنان است و دو حالات کافران را برای تخویف ذکر میکند - (وَأَضَلَّ أَعْمَالَهُمْ) مراد از اعمال کیدها و مکرهای ایشان در مخالفت اهل ایمان است -
[۹] در این دو حالات کافران را ذکر میکند (فَأَحْبَطَ أَعْمَالَهُمْ) مراد از این اعمال کفر و شرک و دیگر قبائح فواحش است - این آیت دلیل است که بد پنداشتن و نفرت کردن از قرآن و سنت و از احکام آن سبب اشکار برای هلاکت و ذلت و ضایع شدن اعمال است و از این پیدا میشود بدکاری و فحاشی و اعمال دیگر بد نیز -
[۱۰] این تخویف دنیوی است و یک حال کافران را ذکر میکند و مثال تعس (هلاکت) را ذکر میکند به سبب کراهیت با ما انزل اللّه (أَمْثَالُهَا) ضمیر ها به عاقبت راجع است یعنی آن عذابهای که بر اقوام مکذبه پیشین آمده بودند مانند آن بالای پسینیان نیز می آیند -
[۱۱] این سبب ماقبل است و یک حال مومنان و یک حال کافران را ذکر میکند (مَوْلَى الَّذِينَ آمَنُوا) از قشیری نقل است که این آیت کریمه آیت بسیار امید (خوشحالی) است از سببی که اللّه تعالٰی ولایت خود را به عبادت کنندگان ، وظیفه و ذکر کنندگان و ریاضت کنندگان خاص نکرده است بلکه صرف مومنان را ذکر کرده است و موافق این آیت اعلان رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم در احد کرده بود ، لناالمولٰی ولا مولٰی لکم، در جواب قول کافران که ، لناالعزیٰ ولا عزیٰ لکم -
[۱۲] بعد از ذکر حالات فریقین بشارت ذکر میکند به یک فریق و تخویف ذکر میکند به فریق دوم که یک حال مومنان را ذکر میکند و سه حالت کافران را ذکر کرده است (كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَامُ) تشبیه در بسیار چیزها است در تلذذ ، در فرق نکردن حلال و حرام ، در اول بسم اللّه نگفتند و در اخیر حمد و شکر نکردند ،‌ خوراک را مقصد دانستن و همچنین ایستاده خوردن -