قُلْ أَتُعَلِّمُونَ اللَّهَ بِدِينِكُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۱۶﴾ يَمُنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لَا تَمُنُّوا عَلَيَّ إِسْلَامَكُمْ بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَدَاكُمْ لِلْإِيمَانِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۱۷﴾ إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ غَيْبَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۱۸﴾

بگو آیا خیر میدهید اللّه تعالٰی را به دین خود و اللّه تعالٰی عالم است به آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است و اللّه تعالٰی به هرچیز داناست ﴿۱۶﴾
منت می نهند بر تو که ایشان اسلام آورده اند بگو منت منهید بر من از اسلام تان بلکه اللّه تعالٰی منت می نهد بر شما از این سخنیکه هدایت کرد شما را بسوی ایمان اگر هستید راستگویان ﴿۱۷﴾
هرآئينه اللّه تعالٰی دانا است به چیزهای پنهانی آسمانها و زمین و اللّه تعالٰی بیناست به کارهای که میکنید ﴿۱۸﴾

[۱۶] این زجر به منافقان است یعنی وقتیکه دعوی ایشان با آمَنَّا، به دروغ است پس در گفتن امنَّا دو مقصد ایشان است اول اینکه به اللّه تعالٰی از ایمان خود خبر میدهند دوم اینکه بر رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم احسان و منت میگذارند پس در این آیت بر مقصد اول آنها تنبیه میکند -
[۱۷] این زجر دیگر منافقان بر مقصد دوم ایشان است که بر رسول اللّه صل اللّه وعلیه وسلم منت نهادن است - اینجا ذکر أَسْلَمُوا، را از سببی کرد که ایشان در بعضی اعمال با نبی صل اللّه وعلیه وسلم و صحابه کرام شرکت ظاهری میکردند مانند نماز خواندن ، جهاد کردن و غیره و باز بر نبی صل اللّه وعلیه وسلم احسان میکردند که ما همراهی ترا میکنیم - مانند حالا نیز بعضی نادانان یک کاری رابه طریقه سنت کنند باز بر کلان خود یا استاد احسان میکند خطیب شربینی گفته است "منت نهادن احسان که از جانب مخلوق باشد نعمت را مکدر کند و از جابت اللّه تعالٰی باشد پس نعمت مزه دار شود" و این آیت دلیل است که در هر درجه که به انسان هدایت یا نعمت حاصل شود از طرف اللّه تعالٰی بداند و برآن نکبر نکند (إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ) اشاره است که ایمان راستین نعمت اللّه تعالٰی است -
[۱۸] در این اشاره به رد کردن بر منافقان است یعنی ای منافقان شما در دعوی ایمان صادق نیستید از سببی که اللّه تعالٰی عالم به غیب است پس به دلهای شما نیز عالم است و در این آیت رد بر شرک فی العمل است -