حم ۱۲۷۳ الذَّارِيَاتِ
قُتِلَ الْخَرَّاصُونَ ﴿۱۰﴾ الَّذِينَ هُمْ فِي غَمْرَةٍ سَاهُونَ ﴿۱۱﴾ يَسْأَلُونَ أَيَّانَ يَوْمُ الدِّينِ ﴿۱۲﴾ يَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ يُفْتَنُونَ ﴿۱۳﴾ ذُوقُوا فِتْنَتَكُمْ هَذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ ﴿۱۴﴾
هلاک کرده شد به تخمین سخن گفتگان ﴿۱۰﴾
آنهای که ایشان در جهالت غافل اند ﴿۱۱﴾
می پرسند کی خواهد بود روز جزا ﴿۱۲﴾
روزی که ایشان بر آتش سوختانده شوند ﴿۱۳﴾
بچشید عذاب سوزش خود را این است آنچه آنرا به شتاب میخواستید ﴿۱۴﴾
[۱۰] این نیز زجر است (قُتِلَ) و قاتل به معنی لعنت و تباهی نیز استعمال میشود (الْخَرَّاصُونَ) مراد از این آن مردمان اند که در قول مختلف اند بدون دلیل مشغول اند - و این لفظ از خرص گرفته شده است به تخمین (بغیر از دلیل) سخن و فیصله کردن را میگویند -یعنی در باره اللّه تعالٰی و قیامت و قرآن و رسول اقوال این منکرین به تخمین بنا اند و قرطبی گفته است که در این نجومیان نیز شامل اند که در باره ستاره های آسمان سخن بدون دلیل میگویند و تاثیر آنرا ثابت میکنند -
[۱۱] این زجر دیگر است و تعریف برای خراصون است -
[۱۲] این زجر دیگر است و اثر غمره و سهو است (يَسْأَلُونَ) این سوال به طریقه تکذیب و عناد است -
[۱۳] (يُفْتَنُونَ) فتن در اصل به ذوب کردن طلا بر آتش گفته میشود مراد از آن سوختاندن و عذاب دادن است - هَذَا این اشاره به فتنه است به تاویل عذاب از این سبب مذکر ذکر کرده است -