قَدْ سَمِعَ اللَّهُ ۱۳۸۶ اَلطَّلَاق
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ وَاتَّقُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ وَلَا يَخْرُجْنَ إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَمَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ لَا تَدْرِي لَعَلَّ اللَّهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذَلِكَ أَمْرًا ﴿۱﴾
ائ نبی چون طلاق دادن خواهید زنان را پس طلاق دهید ایشانرا پیش از زمان عدت ایشان و کامل شمار کنید مدت عدت را و بترسید از اللّه تعالٰی که رب شماست بیرون مکنید ایشان را از خانه های ایشان و ایشان خارج نشوند خود شان مگر که آمدن کنند به بدی اشکارا و این حدود اللّه تعالٰی است و هر که تجاوز کند از حدود اللّه تعالٰی پس به تحقیق ظلم کرد بر نفس خود نمیداند هیچ نفس که امید است که اللّه تعالٰی پیدا کند بعد از این سخن دیگری ﴿۱﴾
ربط: این سوره به ماقبل از چندین وجوه است وجه اول این است که در آن سوره عداوت بعضی زنان ذکر شد در این سوره طریقه مفارقت شرعیه انها را ذکر میکرد در وقت ضرورت - وجه دوم این است که در آن سوره امر به تقوی بود در این سوره پنج فواید تقوی را ذکر میکند -
دعویٰ این سوره: امر است به رعایت حدود شرعیه عموماً و در معامله طلاق و عدت زنان خصوصاً و این معنی تقوی است که پنج فواید آنرا ذکر کرده است و حدود شرعیه به سیزده اوامر و سه نواهی ذکر شده است - و دعوی توحید در (۱۲) است و سه اسماء حسنیٰ اللّه تعالٰی را ذکر کرده است -
خلاصه سوره:
که در آیت اول ذکر طریقه شرعی طلاق و عدت است و حکم سُکنیَ (بود و باش زن را) در حالت عدت ذکر کرده است و به آن حدود گفته است و در (۲) حکم رجوع و عدم رجوع را ذکر است و در (۳) دو فواید تقوی مذکور است و در (۴) بعضی اقسام عدت و فایده سوم تقوی ذکر شده است و در (۵) این احکام را بنام امراللّه مسما کرده است و دو فواید تقوی را ذکر کرده است و در (۶) حکم سَکنیَ و انفاق و از رضا ولد ذکر شده است و در (۷) ذکر است که انفاق مناسب توان زوج باشد - باز تخویف دنیوی و اخروی به سبب تعّدی عن حدود اللّه در سه آیات ذکر میکند و صدق قرآن و رسول را به همراه بشارت اخرویه در دو آیات و اختتام سوره به ذکر توحید است و در آن خلاصه اسماء و صفات الوهیت را ذکر کرده است در ضمن دو صفت که علم و قدرت است -
[۱] (يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ) در این آیت هشت جمله است و در هر جمله بسیار احکام و حکمت های شرعیه است و سه اوامر است و در آن دو نواهی است و در نداء یا ایهاالنبی اشاره است که احکام شرعیه از جانب اللّه تعالٰی نازل میگردد به واسطه نبی صل اللّه وعلیه وسلم بغیر آن حکم شرعی شده نمی تواند - (فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ) مراد از عدت زمانه طهر است به اتفاق و لام برای توقیت است به نزد آن علماء که عدت را به طهر میگویند و کسانی که عدت را به حیض میگویند در این لفظ استقبال یا مستقبلات پنهان است (وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ) روزهای عدت یا حیض ها و طهرها را کامل شمار کردن لازم است و این حکم برای مدخول بها است و این شمار از سببی ضروری است که بر آن احکام رجوع و نکاح دوم و نفقه وغیره تفریع میشود - و خطاب در این برای شوهران است (لَا تُخْرِجُوهُنَّ) این دلیل سکونت زن است بعد از طلاق در مدت عدت در خانه شوهر ، کشیدن او بر شوهر حرام است و برای زن نیز ترک کردن سَکنیَ حرام است (إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ) مراد از این برآمدن بغیر از اجازت است و برآمدن است بغیر از ضرورت یا مراد از آن بد زبانی زن است با شوهر و فامیل شوهر - یامراد از آن زنا است لیکن بر آمدن برای قائم کردن حد است بدون علت راندن آن مراد نیست (لَا تَدْرِي لَعَلَّ اللَّهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذَلِكَ أَمْرًا) این حکمت برای طلاق رجعی است و گذاشتن عدت در خانه شوهر - بَعْدَ ذَلِكَ این اشاره یه یک طلاق است یا دو طلاق است - أَمْرًا ، مراد از این رغبت شوهر به این زن است به رجوع کردن واین دلیل است که سه طلاق به یکجا دادن ظلم است و خلاف این حکمت است از سببی که در آن رجوع کردن حرام است بغیر از تحلیل شرعی -