وَجَزَاهُمْ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَحَرِيرًا ﴿۱۲﴾ مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا ﴿۱۳﴾ وَدَانِيَةً عَلَيْهِمْ ظِلَالُهَا وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا تَذْلِيلًا ﴿۱۴﴾ وَيُطَافُ عَلَيْهِمْ بِآنِيَةٍ مِنْ فِضَّةٍ وَأَكْوَابٍ كَانَتْ قَوَارِيرَا ﴿۱۵﴾ قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا ﴿۱۶﴾ وَيُسْقَوْنَ فِيهَا كَأْسًا كَانَ مِزَاجُهَا زَنْجَبِيلًا ﴿۱۷﴾ عَيْنًا فِيهَا تُسَمَّى سَلْسَبِيلًا ﴿۱۸﴾

و پاداش داد ایشانرا به سبب صبر ایشان جنت و ابریشم ﴿۱۲﴾
تکیه کنندگان باشند در آن بر تخت ها نمی بینند در آن گرمی و نه سردی ﴿۱۳﴾
و کج شده میباشد بر ایشان سایه های آنها و پائين شده میباشد خوشه های آن به پایان شدن ﴿۱۴﴾
و گردانیده میشود بر ایشان ظرف ها از نقره و گیلاس ها که باشند از شیشه ها ﴿۱۵﴾
شیشه ها ساخته شده از نقره اندازه کرده اند آنها را به اندازه خاص ﴿۱۶﴾
و نوشانیده شود بر ایشان در آنجا پیاله های پر که هست آمیزش آن از زنجبیل (ادرک) ﴿۱۷﴾
چشمه است در آن که نامیده میشود سلسبیل ﴿۱۸﴾

[۱۲] (بِمَا صَبَرُوا) یعنی بر صفات ذکر شده گذشته صبر کرده است و به این صبر ثبات علی الدین گفته میشود -
[۱۳] (شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا) مراد از این گرمی و سردی بسیار است و این هر دو حالات در آن نیست یا زمهریر به ماه گفته میشود پس مراد از آن روز و شب آمدن است یعنی یک روشنی همیشه است تبدیل نمی شود مانند شب و روز دنیا -
[۱۴] (ظِلَالُهَا) سایه در جنت از سبب آفتاب نیست بلکه چنین سایه که در دنیا بعد از برآمدن صبح الی برآمدن آفتاب میباشد و ضمیر ها به درخت ها راجع است (وَذُلِّلَتْ قُطُوفُهَا) یعنی در ایستاده و نشسته و خوابیده به اشاره او روان میباشند و خارها و دوری مانع نمی باشد -
[۱۶،۱۵] این حالات خوراک و نوشیدن را ذکر میکند (وَيُطَافُ) به سیغه مجهول اشاره است که خادمان به بسیار اقسام میباشند غِلمان و وِلدان و حور وغیره (بِآنِيَةٍ) این جمع اناء است و باز جمع آن اوانی میاید - (مِنْ فِضَّةٍ) این یک قسم از جنت است که در آن هرچیز از نقره ساخته شده میباشد و قسم دیگر جنت آن است که در آن چیزها از طلا ساخته شده میباشد چنانچه در زخرف (۷۱) است (وَأَكْوَابٍ) کوب به چنین ظرف نوشیدن گفته میشود که دسته آن نمیباشد مانند گیلاس ها (كَانَتْ قَوَارِيرَا) یعنی در صاف بودن و شفافیت مانند شیشه است قارورة به آن ظرفی گفته میشود که از شیشه ساخته شده باشد و در آن آب و خوراک قرار میگیرد ومراد از آن اینجا شیشه است (قَوَارِيرَ مِنْ فِضَّةٍ) در این جواب وهم است که این شیشه است پس زود خواهند شکست و دیگر اینکه اصل شیشه سیاه بودن است؟ حاصل جواب این است که اصل این از نقره است پس سیاهی در آن نیست اگر چه صاف بودن و شفافیت آن مانند شیشه است یعنی دو صفت متضاد به قدرت اللّه تعالٰی در آن جمع شده اند (قَدَّرُوهَا تَقْدِيرًا) مراد از تقدیر این است که نه از ایشان زیاده میشود و نه کم میشود و نه آن ظرف ها بسیار سنگین است و نه بسیار سبک است به مقدار اراده آنها و سیر شدن آنها میباشد -
[۱۸،۱۷] پیش ظرف های طعام ذکر شد حالا نعمت نوشیدنی را ذکر میکند (زَنْجَبِيلًا) در اصل به ادرک گفته میشود و این در طبیعت گرم است چنانچه کافور طبعاِ سرد است یعنی مانند که در دنیا در مشروبات گاهی کافور و زنجبیل استعمال میگردد در جنت نیز چنین میباشد اگر چه چشمه های کافور و زنجبیل در جنت است و فواید بی شمار و لذات بسیار در آن است (سَلْسَبِيلًا) آن مشروبی که از گلو به آسانی تیر میشود از سبب لذت خوب آن و از بسیار لذت و پاکی کامل آن -