كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۴۳﴾ إِنَّا كَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ ﴿۴۴﴾ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ ﴿۴۵﴾ كُلُوا وَتَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُمْ مُجْرِمُونَ ﴿۴۶﴾ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ ﴿۴۷﴾ وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لَا يَرْكَعُونَ ﴿۴۸﴾ وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ ﴿۴۹﴾ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ ﴿۵۰﴾

بخورید و بنوشید به خوشحالی به سبب آنچه میکردید ﴿۴۳﴾
هرآئينه ما همچنین جزاء میدهیم نیکو عمل کنندگان را ﴿۴۴﴾
هلاکت است در آن روز برای تکذیب کنندگان ﴿۴۵﴾
بخورید و لذت بگیرید مدت اندکی هرآئينه شما مجرمانید ﴿۴۶﴾
هلاکت است در آن روز برای تکذیب کنندگان ﴿۴۷﴾
و وقتیکه گفته شود به ایشان که رکوع کنید پس ایشان رکوع نمیکنند ﴿۴۸﴾
هلاکت است در آن روز برای تکذیب کنندگان ﴿۴۹﴾
پس به کدام سخن بعد از این ایشان ایمان می آورند ﴿۵۰﴾

[۴۳] در اینجا یقال (گفته میشود) در اول پنهان است (هَنِيئًا) آن خوراک و نوشابه که مبارک و پر از فواید باشد هیچ مرض و عیب را پیدا نمی کند (بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ) این سبب رحمت ظاهری اللّه تعالٰی است چنانچه در حدیث است که به جنت بغیر از رحمت اللّه تعالٰی داخل شدن نمی شود -
[۴۴] اشاره است که عمل البته سبب است لیکن به شرط احسان و احسان عبارت است از اخلاص و اتباع سنت -
[۴۵] آنهای که برای متقیان انکار نعمت های جنت را میکنند و تکذیب آنها را میکنند به این اشخاص هلاکت است -
[۴۶] این زجر است متعلق به حال مکذبین و این مقابل حال متقین است یعنی برای متقین در آخرت گفته میشود کلوا و اشربوا ، و به مکذبین در دنیا گفته میشود کلوا (قَلِيلًا) چون زندگانی دنیا به نسبت آخرت قلیل است اگر چه در دنیا خوراک ها و لذت های مکذبین بسیار است به نسبت متقیان لیکن در حقیقت قلیل است به نسبت آخرت - در (قَلِيلًا) اشاره است که در آخرت ایشان از این لذت ها محروم اند -
[۴۸] این زجر دیگر است (لَا يَرْكَعُونَ) رکوع عمل توحید است پس این ذکر جزء است و مراد از آن کل است یعنی صلوة یا رکوع به معنی خضوع کردن به اللّه تعالٰی با توحید است پس این عام است در صلوة و خارج صلوة به همه شامل است - و این تفسیر مجرمون است یعنی یک جرم آن است که او نماز نمی خواند که در آن رکوع است یعنی نماز صحابه کرام ، و سبب تخصیص آن است که کافران کتابیان در نماز خود رکوع را ترک کرده بودند نماز را بدون رکوع میخواندند -
[۴۹] رکوع و نماز نخواندن این علامت مکذبین است از این سبب اینجا نیز گفت يَوْمَئِذٍ لِلْمُكَذِّبِينَ -
[۵۰] چون ده بار تکذیب مکذبین را ذکر کرد پس زجر آخری این است که این تکذیب در اصل تکذیب قرآن است پس اگر ایشان تکذیب اورا میکنند پس کدام کلام دیگر خواهد بود که ایشان به آن ایمان خواهند آورد ابن کثیر حدیث ابوهریره رضی اللّه عنه را ذکر کرده است که هرکه این را بخواند بعد از آن این را بخواند (به طریقه جواب) امنت باللّه و ماانزل -